Eindelijk mocht het in Nederland: kweekvlees proeven. En?
Gekweekt varkenvlees van Meatable
Voor het eerst kon woensdag in Nederland kweekvlees geproefd worden, bij start-up Meatable in Leiden. Op het menu: een ogenschijnlijk doodgewoon varkensworstje. NRC proefde mee.
Sappig, vet, hartig, met een knapperig velletje. Het bijzondere aan dit worstje is vooral dat het zo gewoon is. Vandaag konden proefpersonen voor het eerst in de Europese Unie kweekvlees eten. De start-up Meatable uit Leiden heeft de Nederlandse primeur met zijn worstje van varkensvlees uit de bioreactor.
Vorig jaar juli maakte de overheid de weg vrij om proeverijen te organiseren, nadat het kabinet 60 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds had toegezegd voor verdere ontwikkeling van kweekvlees en -zuivel. Meatable had de vereiste toestemming hiervoor als eerste rond.
In aparte kamers kreeg een handvol journalisten twee muizenhapjes worst voorgezet om blind te proeven, het ene hapje 100 procent plantaardig, het andere met 28 procent kweekvlees. Of eigenlijk, gekweekt varkensvet. Hapje één: een worstachtige structuur, goed gekruid. Het tweede: grofweg dezelfde smaak, rulle structuur, maar vettiger in de mond, en is het zouter? Nee, maar dierlijk vet is een smaakdrager voor zout, terwijl bitter achterblijft – en zo verraadt het kweekvleesworstje zichzelf. Het vegan worstje is geslaagd in zijn soort, maar in het kweekvleesworstje maskeert het vet de nasmaak van plantaardige ingrediënten die veel vleeseters zo tegenstaat.
Nog een klein extra hapje is er over, op een broodje met mosterd en ui. En dat was het dan. Dit hoogtepunt is tegelijk bijna een anticlimax. Is dit waar Nederland al die jaren op gewacht heeft? Een worstje dat vooral smaakt naar… worst?
Meatable is het eerste Nederlandse kweekvleesbedrijf dat na een uitgebreide beoordeling van een comité van experts, aangesteld door de Stichting Cellulaire Agricultuur Nederland, toestemming kreeg voor een proefsessie. Mosa Meat, dat in Maastricht hamburgers van koeiencellen maakt, volgt waarschijnlijk volgende maand.
Voor bedrijven die miljoenen steken in cellulaire agricultuur, zoals het genoemd wordt, is het laten proeven van kweekvlees – en op termijn ook kweekzuivel – van groot belang. Bedrijven willen weten of hun product in de smaak valt, voordat ze de jarenlange procedure in gaan om hun producten in Europa op de markt te mogen brengen.
[…]
ALTERNATIEF DIERVRIENDELIJK EN DUURZAAM
Voor kweekvlees hoeven geen dieren geslacht te worden. Het is het duurzame, diervriendelijke alternatief voor kip, varken, rund en vis. Dat geldt vooral voor gecultiveerd rund en varken, omdat koeien en varkens een relatief grote klimaat- en milieubelastingbelasting hebben.
Met kweekvlees is nog steeds landbouw nodig, omdat cellen gekweekt worden met een groeimedium waar grondstoffen als maïs of soja in zitten. Voor de productie van groeifactor en voeding en voor het laten werken van bioreactoren is veel energie nodig.
Meatable zegt dat een kilo kweekvlees uit zijn fermentor nu al minder CO2-uitstoot geeft dan een kilo vlees van een geslacht dier, al kan technisch directeur Daan Luiting dat niet in cijfers uitdrukken. „Er is nog zoveel ontwikkeling, de voetafdruk nu zegt niets over de impact die ons kweekvlees over een paar jaar heeft.”
De milieubelasting van kweekvlees zou mogelijk groter zijn dan die van conventioneel vlees, stelde een recente Amerikaanse studie. Andere onderzoekers spreken dat tegen, omdat de Amerikanen ervan uitgingen dat de farmaceutische industrie het groeimedium maakt. Dat is bij Meatable en Mosa Meat nu al niet meer het geval. Duurzaamheidonderzoeker CE Delft berekende dat de CO2-voetafdruk voor kweekvlees op termijn vergelijkbaar is met die van kip, en lager dan die van varken en rund, mits duurzame energie wordt gebruikt.
De verwachting is dat de uitstoot per kilo met efficiëntere technieken en duurzamere grondstoffen afneemt. Uiteindelijk zal pas een goede levenscyclusanalyse mogelijk zijn als de producten klaar zijn voor de verkoop.