Hoe negentiende-eeuws Europa ‘homoseksualiteit’ uitvond

De term ‘homoseksualiteit’ maakte in de negentiende eeuw opgang. Aanvankelijk met een stigmatiserende en veroordelende bijklank, maar al snel ook met een persoonlijke en bevrijdende strekking.

Gedurende de negentiende eeuw raakte Europa in de ban van een nieuwe medische term: ‘homoseksualiteit’. Een wildgroei aan geneeskundige, psychiatrische en juridische verhandelingen over het ‘homoseksuele’ karakter was het gevolg. Niet zelden verwezen deze technische teksten naar voorbeelden van homoseksuele personages uit literaire romans of mythologische verhalen. Wetenschap en literatuur raakten zo op een ingewikkelde manier met elkaar vervlochten.

In Anders dan de anderen laat Mary Kemperink zien hoe deze vervlechtingen vanaf 1830 de ontwikkeling van de term ‘homoseksualiteit’ beïnvloedden. In haar vertelling is een grote rol weggelegd voor de homobewegingen die destijds middels diezelfde wetenschap en literatuur maatschappelijke normen uitdaagden en een plek voor zichzelf in de samenleving bevochten.