Hoe Energie Beheer Nederland bijna 10 miljard voor de staat verdiende aan de energiecrisis
Toen Rusland vorig jaar Oekraïne binnenviel, moest Energie Beheer Nederland (EBN) garanderen dat Nederland niet zonder gas zou komen te zitten. Minister Jetten waarschuwde: dit zou weleens 7 miljard kunnen kosten. Het bleek 9,8 miljard op te leveren.
Staatsbedrijf EBN, dat betrokken is bij vrijwel alle ondergrondse energie-activiteiten in Nederland, heeft in 2022 een recordbedrag van 9,8 miljard euro opgeleverd voor de Nederlandse staat. Dat blijkt uit het jaarverslag van EBN (voluit Energie Beheer Nederland).
Door de extreem gestegen gasprijs bedroeg de omzet van het bedrijf 12 miljard euro, vier keer zoveel als een jaar eerder. Dat leverde een nettowinst op van 4,3 miljard. Daarnaast heeft EBN 5,5 miljard euro aan belastingen betaald, waarvan 3 miljard euro via de tijdelijke ‘solidariteitsheffing’ voor fossiele bedrijven. Het is met afstand de grootste afdracht die EBN de afgelopen tien jaar voor de staat opleverde.
‘Het was in vele opzichten een heel uitzonderlijk jaar’, zegt EBN-topman Jan Willem van Hoogstraten als hij samen met minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten (D66) terugblikt op 2022. Zo was er de nieuwe taak die EBN kreeg, toen een jaar geleden de bommen op Oekraïne neer begonnen te dalen. Het bedrijf moest ervoor zorgen dat Nederland in de winter niet zonder gas zou komen te zitten. Een klus die de staat aanvankelijk veel geld leek te gaan kosten. Maar nu het gasjaar op 31 maart is afgerond, is duidelijk dat EBN er juist 75 miljoen euro aan heeft verdiend.
Dat is toch best opmerkelijk, minister Jetten? U waarschuwde een jaar geleden nog dat de operatie weleens 6 tot 7 miljard euro zou kunnen gaan kosten.
Jetten: ‘Binnen Europa hadden we toen net afgesproken dat alle lidstaten hun gasopslagen in de zomer voor 90 procent zouden vullen. Die 7 miljard euro was in het scenario dat wij al dat gas zelf zouden moeten kopen tegen zeer hoge prijzen en later voor veel minder weer zouden moeten verkopen. Het kabinet was unaniem bereid dat te doen. Whatever it takes eigenlijk.’
[…]
Jullie jaarverslag staat bol van groene toekomstplannen. Maar intussen boren jullie wel nog steeds naar nieuwe gasvelden?
Van Hoogstraten: ‘Ja, al zie je dat de gaswinning in de Nederlandse kleine velden op dit moment zo’n 15 procent per jaar afneemt, dat is een natuurlijk verloop omdat de voorraden op de Noordzee opraken.’