Kritiek op handel in CO2-compensatie: ‘Liever minder uitstoten’

Alf van Beem, CC0, via Wikimedia Commons

Dankzij het aanplanten van bossen klimaatneutraal opereren als bedrijf. Dat klinkt erg mooi natuurlijk, maar toezichthouder AFM zet er grote vraagtekens bij. Niet alleen kan er mee gesjoemeld worden, het kan zorgen dat bedrijven achteroverleunen bij het halen van klimaatambities.

Het draait allemaal om zogeheten ‘carbon credits’ en de handel daarin. Deze handel bestaat naast die in de rechten die bedrijven moeten hebben (of kopen als ze er niet genoeg hebben) om CO2 te mogen uitstoten. 

Carbon credits kunnen bedrijven kopen om te compenseren voor CO2-uitstoot. Dat doen ze op vrijwillige basis, bedrijven gebruiken het om hun klimaatdoelen te halen. Voor de bühne klinkt het natuurlijk mooi: tig vierkante kilometer bos aangeplant ergens ver weg om te compenseren voor de uitstoot van een bedrijf. 

Ondoorzichtige handel

Toezichthouder AFM is er alleen helemaal niet zo enthousiast over. De handel in carbon credits is namelijk vrij ondoorzichtig op dit moment. Het gaat bijvoorbeeld om de haalbaarheid van de beloftes die worden gedaan bij het beschermen van bos of het aanplanten van bomen. Als dat bos vervolgens weer gekapt wordt, wordt er niet meer gecompenseerd. 

“Hoe kun je nu garanderen dat dit bos blijft bestaan en dat de CO2 daarmee ook blijvend uit de lucht wordt gehaald”, legt Bart Verheggen, klimaatexpert van RTL Nieuws, de scepis over carbon credits uit. 

[…]

Regels niet zo streng

Tot ontevredenheid van de toezichthouder houdt het daar voorlopig op. In de nieuwe regels is niet echt een mogelijkheid voor de AFM om straffen uit te delen, zoals de toezichthouder dat wel kan bij bedrijven die zich niet houden aan beursregels. 

Wel kan de AFM bedrijven op de vingers tikken als het beleggers niet goed voorlicht. Die moeten er immers van uit kunnen gaan dat de informatie klopt die een bedrijf in het jaarverslag meldt over duurzaamheidsstrategie. 

“Greenwashing is ook een vorm van fraude”, schetst directielid Hanzo van Beusekom het belang van strengere regels. Een bedrijf dat zijn doelen kan halen met het kopen van de sjoemelgevoelige carbon credits heeft een flink concurrentievoordeel op een bedrijf veel geld investeert in het verminderen van de CO2-uitstoot.