Risico’s voor waterleven door hoge concentraties medicijnen in oppervlaktewater
In het Nederlandse oppervlaktewater komen concentraties voor van bepaalde medicijnen die mogelijk effect hebben op het gedrag van waterdieren, en daarmee op de hele voedselketen.
Dat concluderen onderzoekers van het RIVM en de Universiteit Maastricht. Ze hebben voor het eerst in Nederland gekeken welke hoeveelheden zogenoemde psychofarmaca voorkomen in het oppervlaktewater, dat zijn medicijnen die worden voorgeschreven bij psychiatrische aandoeningen en psychologische problemen als angsten, depressie of bipolariteit.
[…]
“Het gaat om kleine hoeveelheden, maar wel genoeg om in het laboratorium effecten te zien op het gedrag van vissen en kreeftjes. Als die effecten ook in het veld voorkomen heeft dat invloed op ‘eten en gegeten worden'”, schetst onderzoeker Caroline Moermond van het RIVM in het NOS Radio 1 Journaal.
“Angstremmers maken vissen moediger, kalmerende medicijnen zorgen er juist voor dat vissen en kreeftjes minder bewegen, en dat heeft uiteindelijk weer effect op de hele voedselketen.” Van slakken is bekend dat ze hun voeten loslaten in water met bepaalde concentraties van deze middelen, wat invloed heeft op hun manier van leven.
Nooit door de gootsteen
Op mensen lijkt de aanwezigheid van concentraties van deze middelen in het water geen effect te hebben. De belangrijkste manier waarop de stoffen in het drinkwater komen is het gebruik door patiënten die ze weer uitplassen.
Het spoelwater gaat door de rioolwaterzuivering voor het in het milieu terechtkomt. Voor drinkwater is er nog een extra zuivering met specifieke filters.
De onderzoekers waarschuwen wel dat overgebleven medicijnen nooit door de gootsteen of het toilet moeten worden gespoeld, maar altijd moeten worden ingeleverd bij de apotheek. Artsen zouden daar in de spreekkamer ook nadrukkelijk op moeten wijzen.