De wijk van de toekomst: plek voor 10.000 mensen, 21.500 fietsen en 0 auto’s op straat

Impressie van de toekomstige autovrije wijk Merwede in Utrecht. Beeld BURA/OKRA

Ruimtelijke ordening In Utrecht komt een van de grootste binnenstedelijke autovrije wijken van Nederland. Wie wil daar wonen? En hoe krijg je thuis je pakketjes?

Midden in Nederland moet dit jaar de eerste paal de grond in voor een wijk van de toekomst. De nieuwbouwwijk Merwede, op een oud bedrijventerrein langs het Merwedekanaal, op tien minuten fietsen van station Utrecht Centraal. Je ziet er al één grote zandvlakte, een verrassende leegte binnen de ring.

Er komen in Merwede 6.000 woningen voor 10.000 stadsbewoners te staan. Er komen in de gebouwen 21.500 parkeerplekken voor fietsen.

En nul auto’s op straat.

Merwede wordt een van de grootste binnenstedelijke, autovrije stadswijken van Nederland (34 voetbalvelden). Of „nagenoeg autovrij”, zoals de gemeente het een beetje nuanceert.

In Merwede komen geen autowegen, stoplichten of autoparkeerplekken. Er liggen alleen meanderende paden voor fietsers en voetgangers.

„Ik geef er veel presentaties over, er is altijd discussie, en er zijn altijd mensen die er niet in geloven”, zegt stedenbouwkundige Marco Broekman, een van de hoofdontwerpers van de wijk. „Die zeggen: het is wishful thinking, Utopia, het gaat niet werken. Ik heb een eigen auto nodig. Ik moet mijn zoon ieder weekend naar voetbal brengen. Ja, alsof dat niet ook met een deelauto kan.”

Meerdere gemeenten hebben al autoluwe stadsdelen, zoals Delft, Leeuwarden en Maastricht. Amsterdam bouwt bijvoorbeeld aan de autoluwe Sluisbuurt, Den Haag aan de Binckhorst en Utrecht krijgt het autovrije Beurskwartier.

Maar met de omvang en opzet is Merwede in Utrecht een proeftuin. De gemeente richt voor Merwede deze maand, samen met betrokken marktpartijen, een ‘mobiliteitsbedrijf’ op, is dinsdag bekendgemaakt. Dat moet tien jaar lang onder meer vier ondergrondse parkeergarages aan de rand van de wijk exploiteren. Hier kunnen bewoners hun auto stallen, maar niet iedereen: er is plek voor een op de vier huishoudens om een privéparkeerplek te huren voor 200 euro per maand.