Brandbrief aan kabinet: voorkom dat mensen ziek worden door armoede

Artsenfederatie KNMG en ruim zeventig zorgorganisaties als ziekenhuizen en GGD’s roepen in een open brief de regering op tot een langdurige aanpak van de oorzaken van gezondheidsverschillen tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Alle Nederlanders verdienen een gelijke kans op een zo gezond mogelijk leven, staat in de brandbrief.

De artsen en zorgorganisaties vragen om een programma dat twintig jaar loopt. Die aanpak moet worden vastgelegd in een wet en er moet onafhankelijk toezicht komen op de uitvoering. Zo moeten de verschillen in bestaanszekerheid worden teruggebracht.

Ook moet bij beleidswijzigingen door de overheid steeds gekeken worden wat de invloed is op de gezondheid van de burger, schrijven de ondertekenaars.

Schulden en stress

Veel artsen hebben het gevoel dat ze vooral aan symptoombestrijding doen, schrijft KNMG. Iemand die zijn baan dreigt te verliezen krijgt slaappillen voorgeschreven en een kind dat astma heeft door een schimmelig huis krijgt een pufje. Dweilen met de kraan open, aldus de ondertekenaars van de brief.

Dertig procent van de Nederlanders heeft weinig opleiding en een laag inkomen, zegt voorzitter van Artsenfederatie KNMG René Héman in het NOS Radio 1 Journaal. Mensen uit die groep lopen een groter risico op gezondheidsproblemen.

“De energiearmoede die nog extra druk geeft op de financiën heeft een grote impact”, zegt Héman. “Vanwege schulden en stress krijgen mensen een hoge bloeddruk en kunnen ze hun medicijnen niet betalen. Ze krijgen ook mentale problemen.”

Zorg versus leefomgeving

De aanpak van het probleem is lastig gebleken. “We zien al heel lang dat de sociaaleconomische gezondheidsverschillen niet kleiner worden. Mensen uit de genoemde groep gaan gemiddeld 8 jaar eerder dood en hebben vanaf hun vijftigste een mindere kwaliteit van leven”, zegt de KNMG-voorzitter.

Ondertekenaars brandbrief (zoals vermeld op KNMG)

René Héman, Voorzitter artsenfederatie KNMG, mede namens:

Janny Bakker-KleinVoorzitter RvB Movisie
Leo BisschopsVoorzitter KBO-Brabant en vertegenwoordiger Senioren Netwerk
Maurice van den BoschBestuursvoorzitter OLVG
Lea BouwmeesterVoorzitter Federatie voor Gezondheid
Lex BurdorfHoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg (Erasmus MC)
Jet BussemakerVoorzitter Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, Hoogleraar ‘Wetenschap, beleid en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg’ (LUMC, Universiteit van Leiden)
Bianca BuurmanVoorzitter Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V & VN)
Ton CoenenAlgemeen directeur GGD GHOR Nederland
Erik DannenbergVoorzitter Divosa, vereniging van gemeentelijke directeuren en leidinggevenden in het sociaal domein
Otwin van DijkBurgemeester Gemeente Oude Ijsselstreek
Leonard GelukAlgemeen directeur Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
Carla van GilsDirecteur KWF Kankerbestrijding, voorzitter Gezondheidsfondsen voor Rookvrij
Ien van de GoorBijzonder hoogleraar Publieke gezondheid en preventie, Tranzo (Tilburg University)
Louise Gunning-SchepersOud-hoogleraar Sociale Geneeskunde UvA
Boris van der HamVoorzitter Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland
Patricia HeijdenrijkDirecteur bestuurder Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen
Bert van der HoekVoorzitter RvB Trimbos Instituut
Nic van HolsteinVoorzitter Vakcentrale voor Professionals (VCP)
Ale HoutsmaVoorzitter RvB Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
Igor IvakicDirecteur Stichting Nederland Centrum Jeugdgezondheid
Kitty JongVicevoorzitter FNV
Marian KaljouwVoorzitter RvB Nederlandse Zorgautoriteit
Marenne van KempenVoorzitter Associatie Wijkteams
John KerstensVoorzitter Koepel Gepensioneerden
Marleen Kraaij-DirkzwagerArts Maatschappij + Gezondheid, lid van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving
Jan KremerHoogleraar zorg en samenleving (Radboudumc)
Bertine LahuisVoorzitter van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
Marcel LeviVoorzitter Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Janouke van MeerveldVoorzitter Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS)
Leon MeijerWethouder gemeente Ede
Ad MelkertVoorzitter Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ)
Thijs MerkxVoorzitter RvB Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL)
Jochen MierauHoogleraar Economie van de Volksgezondheid (RUG/UMCG) en Wetenschappelijk Directeur Lifelines
Maria van den MuijsenberghHuisarts en hoogleraar gezondheidsverschillen en persoonsgerichte integrale eerstelijnszorg Radboudumc en Pharos
Henk NiesBijzonder hoogleraar Organisatie en beleid zorg (VU)
Robin PeetersVoorzitter van de Nederlandse Internisten Vereniging, mede-oprichter Gezondheidskloof.nl, co-voorzitter van het Preventie Netwerk van de Federatie Medisch Specialisten
Ruth PeetoomVoorzitter de Nederlandse GGZ
Thomas PlochgDirecteur Federatie voor Gezondheid
Martin PragtErvaringsdeskundige armoede en sociale uitsluiting, Sterk uit Armoede
Menno ReijneveldVoorzitter Interuniversitair overleg sociale geneeskunde (IOSG), hoogleraar UMCG/RUG, arts Maatschappij + Gezondheid
Ingrid RepDirecteur KBO-PCOB
Sophie de RooijVoorzitter RvB Ziekenhuis Amstelland
André RouvoetVoorzitter GGD GHOR Nederland
Karen van RuitenDirecteur Instituut Positieve Gezondheid
Michael RutgersNamens Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, Samenwerkende Gezondheidsfondsen en Longfonds
Shakib SanaLHV-ambassadeur Rotterdam, mede-oprichter gezondheidskloof
Michel van SchaikDirecteur Gezondheidszorg, Rabobank
Onno van SchayckHoogleraar preventieve geneeskunde (Maastricht University)
Floortje ScheepersVoorzitter kwaliteitsraad ZiN, hoogleraar innovatie in de GGZ, lid van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving
Eric ScheppinkRaad van Bestuur Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
Anneke SipkensDirecteur-bestuurder ANBO
Hans SnijderDirecteur Hartstichting
Jaap van der SpekVicevoorzitter Koepel Gepensioneerden
Lex StaalDirecteur-bestuurder Sociaal Werk Nederland
Karien StronksHoogleraar public health (Amsterdam UMC/Universiteit van Amsterdam)
Jacqueline TimmermansBestuurder HIKOS
Brigit ToebesHoogleraar Gezondheidsrecht in Internationaal Perspectief (RUG), wetenschappelijk directeur Aletta Jacobs School of Public Health
Leon van den ToornVoorzitter Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT), co-voorzitter van het Netwerk Preventie van de Federatie Medisch Specialisten
Dianda VeldmanDirecteur-bestuurder Patiëntenfederatie Nederland
Edwin VelzelCEO PGGM
Joram van VelzenVoorzitter Landelijke studentenvakbond
Carl VerheijenDirecteur kennis en innovatie Noaber foundation
Marjo Vissers-KuijpersVoorzitter Raad van Bestuur Coöperatie VGZ UA
Christine de Vries-de WinterDirecteur Academie Gezondheid en Vitaliteit, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Voorzitter Sectoraal Advies College, Hogere Gezondheidszorg Opleidingen, Vereniging Hogescholen
Gerrit van der WalOud-inspecteur-generaal gezondheidszorg, hoogleraar sociale geneeskunde, huisarts
Ruben WenselaarVoorzitter InEen
Anneke WesterlakenVoorzitter ActiZ, branchevereniging van zorgorganisaties
Lode WigersmaOud-directeur KNMG
Sjaak WijmaVoorzitter Zorginstituut Nederland
Guide van WoerkomVoorzitter KNGF, raadslid SER, Lid Algemeen Bestuur VNO/NCW
Bram WouterseUniversitair docent EUR/ESHPM
Anneke van Zanen-NiebergVoorzitter van NOC*NSF