Kamer steunt fonds slavernijverleden, wil invulling overlaten aan betrokkenen
In de Tweede Kamer is brede steun voor het fonds dat het kabinet wil oprichten om de doorwerking van het slavernijverleden tegen te gaan. Het gaat om een eenmalig bedrag van 200 miljoen euro dat over meerdere jaren kan worden uitgegeven. Over de precieze invulling is nog niet veel bekend. Zowel de Kamer als het kabinet willen dat betrokkenen hierover meedenken.
Premier Mark Rutte kondigde het fonds aan in zijn historische toespraak op 19 december. Op die dag bood hij namens de staat excuses aan voor het slavernijverleden.
Het fonds wordt opgesplitst in twee delen, legde minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) woensdag uit aan de Tweede Kamer. Het kabinet wil 100 miljoen euro vrijmaken om bijvoorbeeld het gratis laten wijzigen van achternamen die een link hebben met de slavernij mogelijk te maken. Ook kan dit bedrag besteed worden aan onderzoek.
Daarnaast komt er een subsidiepot van 100 miljoen euro. Mensen en organisaties met een goed idee kunnen daar aanspraak op maken. Het moet gaan om plannen die bijdragen aan de bewustwording van het slavernijverleden of de doorwerking daarvan in het hier en nu. Bruins Slot benadrukte dat het moet gaan om een “laagdrempelige” en “breed gedragen” regeling, zodat de subsidiepot voor alle betrokkenen toegankelijk is. Zowel in Nederland als “in Suriname, op de eilanden en in de autonome landen”.
Het fonds kan rekenen op brede steun in de Kamer, zowel bij de coalitie als bij een deel van de oppositie.
[…]
Rutte wil excuses niet vastleggen in de wet
Het debat verliep rustig, zonder grote botsingen tussen Kamerleden onderling of tussen de Kamer en het kabinet. PvdA’er Kati Piri sprak aan het einde van een “waardig” debat. Wel was er verschil van inzicht over of de excuses in de wet moeten worden opgenomen. Het is een van de adviezen die het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden aan het kabinet heeft gegeven. Ook de Nationaal Coördinator tegen Racisme en Discriminatie, Rabin Baldewsingh, is hier voorstander van.
Het kabinet is niet van plan om dit te doen, zei premier Mark Rutte. Hij wil niet dat het maken van excuses een “juridisch proces” wordt en vreest dat het zorgt voor “vertraging en vertroebelingen”. Het kabinet gaat het fonds van 200 miljoen wel vastleggen in de wet, benadrukte de premier.
De Kamerleden van onder meer de SP, PvdD, D66, GroenLinks en BIJ1 leggen zich er nog niet bij neer.