‘Meeste grote vervuilers kunnen vergroening prima zelf betalen’
Vervuilende bedrijven keren enorme winsten uit aan aandeelhouders. Tegelijkertijd houden ze hun hand op bij de overheid om te vergroenen. Dat is niet te verkroppen, stellen Bas van Weegberg en Donald Pols.
Grote bedrijven dreigen voortdurend met vertrek uit Nederland. Een effectieve manier om nog meer miljarden van de overheid los te peuteren. Nieuw onderzoek laat echter zien dat vervuilende bedrijven genoeg geld hebben voor verduurzaming, maar bewust kiezen voor het verder verrijken van hun aandeelhouders.
Klimaatbestendigheid is de beste garantie dat werkgelegenheid daadwerkelijk in Nederland blijft
Twintig van die in Nederland gevestigde grote vervuilende bedrijven hebben sinds het Klimaatakkoord van Parijs bijna 300 miljard euro uitbetaald aan aandeelhouders. Dat is gemiddeld 92 procent van de winst, die gebruikt is om rijke mensen nog rijker te maken in plaats van te investeren in broodnodige vergroening. Dit is de schokkende conclusie van onderzoek van Milieudefensie, Profundo en SOMO dat vorige week werd gepubliceerd.
Deze week sprak de Tweede Kamer over belastinggeld in ruil voor minder CO2-uitstoot. Bij de onderzochte bedrijven bevinden zich ook gesprekspartners van de overheid in de zogeheten ‘maatwerkafspraken’, deals tussen overheid en bedrijven over verlaging van de CO2-uitstoot in ruil voor belastinggeld. Ondertussen voeren de ceo’s van deze grote vervuilers de druk op bij de overheid voor meer ondersteuning.
Anton van Beek, ceo van chemiereus DOW Benelux, deed in het magazine van VNO-NCW een niet al te subtiele poging: ‘Het is misschien vervelend om het steeds over geld te hebben, maar het groen maken van energie kost nu eenmaal veel geld. We hebben daarvoor steun nodig van de overheid en Brussel.’ Ondertussen keerde DOW de afgelopen jaren 10,2 miljard euro uit aan de aandeelhouder. Ook bij kunstmestproducent Yara (4,6 miljard), oliegigant BP (49,7 miljard) en chemieconcern LyondellBasell (19,8 miljard) werden astronomische bedragen uitgekeerd.
Dat is voor deze bedrijven bij elkaar al vier keer zoveel als het deel van het Klimaatfonds dat voor verduurzaming van de gehele industrie is bedoeld. Het is niet te verkroppen dat grote bedrijven zogenaamd geen geld hebben voor vergroening of een inflatiebestendig loon voor hun werknemers, maar wel schaamteloos hun miljardenwinsten doorschuiven naar aandeelhouders en hun hand ophouden bij de samenleving.
Kijk dus voor er publieke steun komt streng of het bedrijf de vergroening niet zelf kan betalen. Publieke steun moet vervolgens alleen onder bindende sociale en groene voorwaarden mogelijk zijn.
Bas van Weegberg – FNV en Donald Pols – Milieudefensie