Willen Nederlanders nou meer of minder vlees?
Prijs is de sterkste prikkel om de vleesconsumptie te sturen. Mag de overheid zich daarmee bemoeien? Dat hangt ervan af hoe je het vraagt.
Jumbo stopt met kiloknallers. En de wet die dierenwelzijn moet verbeteren, is in de Tweede Kamer een kopje kleiner gemaakt. Twee verschillende dingen, maar beide gaan over de prijs van vlees. Meer dierenwelzijn maakt vlees, zuivel en eieren duurder. Veehouders zijn bang dat ze de kosten van een beter leven voor dieren niet kunnen doorrekenen in hun prijzen op de wereldmarkt en aan supermarkten in Nederland. Want lage prijzen, dat is waar supermarkten elkaar op beconcurreren.
Daarom ook vinden dierenwelzijnsorganisaties de stap van Jumbo dapper. Kiloknallers (veelal het minst diervriendelijke vlees) zijn klantentrekkers. Stoppen met stunten doet pijn.
[…] Maar tijdens de Week Zonder Vlees in 2019 werden in Nederland zowel meer vleesvervangers als meer vlees verkocht – beide waren in de aanbieding. Prijs blijkt telkens weer de sterkste prikkel.
[….]
Pijnloos is die transitie niet. De kosten zitten vooral in banenverlies bij toeleveranciers, afnemers, verwerkers en exporterende bedrijven van dierlijke producten. Maar het aantal boeren daalt niet navenant: er komt meer ruimte voor tuin- en akkerbouwers. En als de intensieve veehouderij verdwijnt, zijn er relatief meer boeren nodig voor minder koeien op evenveel land. Ja, de kostprijs zal verdubbelen, dus Nederland telt niet meer mee op de wereldmarkt. Maar hogere prijzen weerspiegelen dan wel de maatschappelijke baten, aldus het rapport. Minder uitstoot, schoner water, nauwelijks nog import van veevoer, een gezondere bevolking. „Dan hou je onder de streep 2 miljard per jaar over”, zegt Hanneke van Ormondt van Caring Farmers.
Dit is duidelijk niet het model waar de agrarische industrie en de BBB voor tekenen. En de verwachting is dat de meeste mensen maar een beetje extra willen betalen voor duurzamer vlees. Hoe moeten mensen met weinig geld dan in hun eiwitbehoefte voorzien als vlees veel duurder wordt? Van Ormondt hoeft niet lang na te denken. „Het blijft gewoon te koop, hè? En we eten nu veel meer vlees dan gezond is.”
Dat zegt ook de Gezondheidsraad. Vleesvervangers zijn bovendien inmiddels vaak goedkoper dan vlees. „Je wordt echt niet gedupeerd.” En dan nog wat: „Betaalbaar gezond voedsel voor iedereen vraagt om goed inkomensbeleid. Dat hoort niet op het bord van de boer of het dier.”