‘Onze kippen moeten dood wanneer ik vind dat ze dood moeten. Wat is daar diervriendelijk aan?’
Ruud Zanders (52) zette de misschien wel groenste kippenboerderij ter wereld op – Kipster – maar stopte op dat moment niet met tobben over het voedselsysteem. In de documentaire De vegan veehouder vraagt hij zich af: is het niet beter als ik er gewoon helemaal mee stop?
Afgelopen jaren volgde fotograaf en filmmaker Kadir van Lohuizen de kippenboer, terwijl die in gesprek ging met zeer kritische wetenschappers en activisten over Kipster, het nut van vee in ons mondiale voedingssysteem en greenwashing. Zanders komt flink onder vuur te liggen. Hoe kan iemand die zelf geen dieren meer eet wel meewerken aan het houden en vermoorden van dieren?
In de documentaire De vegan veehouder komt Zanders oog in oog te staan met grote critici. ‘Ik vind jou een sympathiek persoon, maar je doet de verkeerde dingen’, zegt een Vlaamse kippenopvanghoudster, die legkippen een normaal leven wil bezorgen, bijvoorbeeld. De Britse milieuactivist en schrijver George Monbiot vergelijkt Kipster met de uitvinding van de guillotine. Het lijkt een goede methode, omdat het efficiënter, sneller en minder pijnlijk is, ‘maar je hakt nog steeds koppen af’.
Was het lastig voor u om dit te horen?
‘Ik kan me er eigenlijk wel in vinden.’
Monbiot noemt Kipster een vorm van greenwashing van de industrie. Door samen te werken met een Amerikaans bedrijf dat vooral legbatterijen runt, geven jullie het een groen stempel.
‘Ook daarbij denk ik dat hij wel een punt heeft. Tegelijkertijd is het ook complexer dan dat. Want Monbiot zei inderdaad dat het beter voor het milieu zou zijn als ik zou stoppen. Maar hij zei ook – maar dat heeft de documentaire niet gehaald – dat hij wilde dat er meer veehouders waren zoals ik.’
Een veelgehoord argument vanuit de landbouwsector is dat we vlees nodig hebben omdat we zonder vitaminen en aminozuren tekortkomen.
‘Dat dacht ik ook. Alleen bleek uit gesprekken met Shireen Kassam (hematoloog aan King’s College London, red.) dat je de meeste aminozuren en vitaminen ook uit een plantaardig voedselpatroon kunt halen. Het enige waarbij dat niet kan, is bij B12, dat wij meestal via vlees, melk of eieren binnenkrijgen. Maar ook dat komt vaak indirect van supplementen die eerst aan dieren zijn gegeven. En dan denk ik: dan kunnen we net zo goed zelf een tablet nemen.’