Onderzoek: Krimp Schiphol juist goed voor de economie

Schiphol Tails” by caribb is licensed under CC BY-NC-ND 2.0

Het belang van luchthaven Schiphol als economische motor wordt voortdurend overschat, constateren onderzoekers. ‘Het beeld begint te kantelen.’

Als de internationale luchthaven Schiphol één op de drie vluchten zou schrappen, dan merkt de Nederlandse economie daar weinig van. Sterker: wanneer de economische opbrengsten en de maatschappelijke kosten eerlijk tegen elkaar worden weggestreept, levert krimp van Amsterdam Airport mogelijk zelfs economische groei op.

Dat zijn de belangrijkste conclusies van luchtvaartexperts Eric Pels van de VU Amsterdam en Paul Peeters van Breda University of Applied Sciences in nieuw onderzoek. De studie werd uitgevoerd in opdracht van Natuur & Milieu.

“Schiphol is deels zo groot omdat het een van de goedkoopste van Europa is”, zegt Peeters. “Wanneer je krimpt, ontstaat er schaarste aan plekken voor vliegtuigen en dat betekent dat je hogere prijzen kunt vragen en economisch kunt groeien terwijl het aantal vluchten afneemt.”

Overstappen

Dat Schiphol in economisch opzicht niet zo veel oplevert als vaak wordt aangenomen heeft te maken met het grote aantal passagiers dat de luchthaven uitsluitend gebruikt om over te stappen op een vliegtuig richting een andere bestemming.

Deze zogenoemde hub- of transferfunctie levert de Nederlandse economie nauwelijks iets op, stelt Peeters. “Overstappende passagiers bestellen een paar koppen koffie en misschien nog iets te eten en dan vertrekken ze weer.’ […]

Daar komt volgens de onderzoekers nog bij dat de maatschappelijke kosten die een drukke luchthaven met zich meebrengt, zoals klimaatschade of de prijs van gezondheidszorg door de gevolgen van geluidshinder, vaak niet worden meegeteld in de slotsom. […]

Het is niet voor het eerst dat experts tot de conclusie komen dat de economische betekenis van Schiphol in een ander daglicht komt te staan als je alle kosten en baten breder tegen elkaar wegstreept. In een recente studie van onder meer CE Delft concludeerden de onderzoekers dat milieu- en geluidmaatregelen, waaronder een hogere vliegbelasting, en ook krimp van Schiphol ‘veel beter voor de brede welvaart’ zouden zijn dan het huidige beleid gericht op de bescherming van het overstapmodel van Schiphol.

Luchtvaartmaatschappij KLM – zelf een van de opdrachtgevers van dat onderzoek – wilde het rapport aanvankelijk onder de pet houden omdat de uitkomst negatief uitpakt voor het verdienmodel van KLM, dat drijft op transferreizigers.