Mogelijk brede uitkoopregeling boeren tegen mestcrisis: ‘Geen pijnloze oplossing’

a group of brown cows standing on top of a grass covered field
Photo by Travis Leery on Unsplash

De crises in de landbouw stapelen zich op. Niet alleen is er een stikstofprobleem, de mestproductie moet ook snel flink omlaag om een mestcrisis te voorkomen. Het demissionaire kabinet kijkt naar een uitkoopregeling voor boeren. De formerende partijen zijn boos.

Het gaat om een vrijwillige “brede beëindigingsregeling” voor boeren. De regeling moet gaan gelden tussen 2025 en 2029, heeft demissionair minister Piet Adema (Landbouw) vrijdag aan de Tweede Kamer laten weten.

Adema noemt het “essentieel” dat het aantal dieren wordt verkleind. De bewindsman somt op voor welke opgaven de landbouw de komende jaren staat: het verlagen van de stikstofuitstoot, het halen van de klimaatdoelen voor de veehouderij in 2030, het verlagen van de mestproductie om de acute mestcrisis af te wenden en een bijdrage aan een betere waterkwaliteit.

Nederlandse boeren mogen al jarenlang meer mest uitrijden dan andere Europese boeren, zolang de waterkwaliteit daardoor niet achteruitgaat. Dat komt doordat ze van de Europese Unie een uitzonderingspositie hebben gekregen: een derogatie.

Voordeel boeren verdwijnt door slechte waterkwaliteit

In 2022 maakte Brussel bekend dat dit voordeel per 2026 gaat verdwijnen, omdat de waterkwaliteit in Nederland juist verslechtert. In mest zit stikstof en fosfaat. Die stoffen kunnen het oppervlakte- en grondwater vervuilen.

Misschien kunnen de formerende partijen eens laten weten hoe zij het dan wél willen

COMMENTAAR VOLKSKRANT 7 APRIL 2024

Naarmate de formatie langer duurt, raken de politieke verhoudingen verder in de war. Dat leidt tot onduidelijke, dubbelzinnige boodschappen aan het land.

Niet alles is de schuld van de BBB, maar de partij profileert zich al wel een tijdje als de meest ondoorgrondelijke factor op het Binnenhof.

In het najaar was de partij van Caroline van der Plas nog voor de versobering van het belastingvoordeel voor expats, inmiddels zit ze in het kamp dat dat besluit wil terugdraaien.

Nog niet zo lang geleden vond de BBB dat premier Rutte moest aftreden vanwege de te lang gerekte gaswinning in Groningen, vorige week sloten BBB-senatoren zich pardoes aan bij het kamp dat vanwege de ‘leveringszekerheid’ opeens aarzelde over de sluiting van de velden.

Tot voor kort stond de BBB op het standpunt dat boeren best uitgekocht mogen worden, mits dat op vrijwillige basis gebeurt. Nu blijkt dat demissionair minister Piet Adema precies dat voorstelt, reageert Van der Plas woedend: ‘Hij moet gewoon stoppen met boeren uitkopen!’