‘Draag ook zelf zorg voor uw gezondheid’

Increasing direct care hours for seniors in residential care” by BC Gov Photos is licensed under CC BY-NC-ND 2.0

De formerende partijen PVV en BBB willen meer geld naar de zorg. Maar daar los je personeelstekorten niet mee op.

Zo gezond mogelijk leven als je jong bent. Als je toch zorg nodig hebt, proberen dat digitaal te regelen. En als je eenmaal ouder bent, vooral een beroep doen op mantelzorgers. En de professionele zorgverlener? Die zie je zo weinig mogelijk.

Een ideaalplaatje wil voorzitter Dirk Jan van den Berg van brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland het niet noemen, maar dat er iets drastisch moet veranderen in de zorg is voor hem wel duidelijk. „Niet alle zorg kan door professionals worden opgevangen. We moeten toe naar een situatie waarin mensen zelf meer verantwoordelijkheid pakken.”

[…]

Waar het allemaal op neerkomt: we moeten meer zelf doen?

„Je hebt ook een eigen verantwoordelijkheid. Alleen zo kunnen we samen bijdragen aan een houdbare en solidaire zorg. Anders krijg je bijvoorbeeld meer private equity-partijen die voor mensen met genoeg geld een zorgaanbod regelen. Dat is niet de weg die we op moeten gaan.”

Het politieke klimaat lijkt anders; veel partijen willen juist meer geld uitgeven aan zorg. Niet alleen de formerende partijen PVV en BBB, maar ook linkse partijen.

„Er zijn partijen die zeggen: we zijn een beschaafd land, dus het mag wel wat kosten. Maar alleen geld lost het personeelstekort niet op. Meer geld betekent ook een hogere zorgpremie. Er zijn heel veel mensen voor wie twee tientjes extra per maand een probleem is. De VWS-begroting is nu al meer dan 100 miljard. Dat is niet niks. Mogen we dan ook kijken: doen we het wel goed? Doen we het wel slim? De bomen groeien niet tot in de hemel.”

In de Tweede Kamer gaat veel aandacht naar concrete zaken als het eigen risico. Wordt die vergrijzingsdiscussie wel voldoende gevoerd?

„Veel te weinig, en dat is jammer. Als je een probleem hebt, moet je erover praten. We hebben nu nog tijd om het goed op gang te krijgen, benut die tijd.”

Waarom gebeurt dat niet?

„Het is geen leuk taartje dat je aan je achterban gaat opdienen. Lange termijn en politiek gaan vaak niet goed samen, terwijl het wel een inspirerend onderwerp is. Ik denk dat best veel mensen die ouder worden geïnteresseerd zijn in hoe woonvormen voor ouderen eruit gaan zien.”

Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht. Gooit u uw probleem nu niet gewoon over de schutting?

„De zorgplicht blijft, maar het antwoord is niet automatisch: meer zorg. Daar zitten grenzen aan. De zorgplicht moet breder worden; gemeenten, welzijnsorganisaties. Maar ook: wat kunnen mensen zelf bijdragen?”

De NZa concludeerde onlangs juist dat verzekeraars te weinig ondernemen om het zorgaanbod en de zorgbehoefte in evenwicht te houden.

„Dat draait om wachtlijsten. Maar verzekeraars hebben daar vrijwel geen inzicht in. Ze weten niet op welke wachtlijst welke verzekerden staan. Verzekerden moeten actief meedoen in het zorgsysteem, niet stilletjes afwachten. Bel je zorgverzekeraar als je tegen een wachtlijst aanloopt. Ze kunnen vaak helpen met een andere locatie wat verder weg, waar de wachtlijst korter is of je misschien gelijk geholpen wordt.”