De ‘titanenstrijd’ tussen Shell en Milieudefensie barst opnieuw los

Shell moet zijn uitstoot drastisch omlaag brengen, oordeelde de rechter in 2021. Nu begint de revanchewedstrijd. Een voorbespreking van het hoger beroep met Nederlands belangrijkste klimaatrecht-analisten.

In Den Haag begint deze week een wedstrijd van wereldniveau. Het type WK of Champions League, daar zijn alle analisten het over eens.

Maar waar bij voetbalwedstrijden met een bal wordt gespeeld en met een fluit wordt gefloten, daar strijden de teams vanaf dinsdag met pleitnota’s en juridisch vernuft. De scheidsrechter is getooid in toga en gewapend met een hamer. De arena is het Gerechtshof in Den Haag. De teams zijn olie- en gasgigant Shell en de klimaatactivisten van Milieudefensie. Het publiek: juristen, bedrijven, overheden en media uit de hele wereld.

[…]

De uitslag van deze wedstrijd zal niet alleen tot gejoel en boe-geroep leiden. Wie deze zaak uiteindelijk wint of verliest, kan de koers van grote bedrijven in Nederland op het gebied van klimaat drastisch veranderen.

In 2021 werd in Den Haag geschiedenis geschreven toen Milieudefensie de rechtszaak tegen Shell won. In 2015 was het advocaten al gelukt de Nederlandse overheid via de rechter te dwingen tot het verminderen van haar broeikasgasuitstoot, een mondiaal unicum.

Hoger beroep Shell vs Milieudefensie: wie is verantwoordelijk voor uitstoot?

Kun je bedrijven verantwoordelijk maken voor de uitstoot die wordt veroorzaakt door het gebruik van hun producten? En is het aan de rechter om dat te doen? Dat zijn de belangrijkste vragen in het langverwachte hoger beroep van ‘de klimaatzaak-Shell’, dat vandaag begint.

Drie jaar geleden oordeelde de rechter dat Shell haar emissies met 45 procent moet verlagen tot 2030. Daarbij gaat het om de uitstoot van het bedrijf zelf, maar van de rechter moeten ze zich verder “maximaal inspannen” om de uitstoot van hun klanten flink te verlagen, ook als ze daardoor veel geld zouden mislopen. Shell hoopt dat het gerechtshof het vonnis terugdraait of afzwakt.

De zaak is in 2019 aangespannen door Milieudefensie. Hun argumenten: Shell is een grote speler op de brandstofmarkt met een jaarlijkse wereldwijde uitstoot groter dan veel landen. Het bedrijf weet allang dat CO2 is de belangrijkste veroorzaker van klimaatverandering is, maar hun klimaatplannen om de uitstoot af te bouwen zijn ontoereikend en vaag en moeten ambitieuzer, vindt de actiegroep. Tot verbazing van velen gaf de Haagse rechter Milieudefensie daarin grotendeels gelijk: het behoort tot de ‘zorgplicht’ van Shell om de uitstoot sneller te beperken.

[…]

Ook Shell heeft dit keer een aanzienlijk groter team op de zaak gezet. Het bedrijf was zo verbaasd en ontzet over de uitspraak van de rechter in 2021, dat het gerenommeerde advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek aan de dijk werd gezet. De huisadvocaat van Shell is voor het hoger beroep ingeruild tegen het Britse advocatenkantoor Clifford Chance.

Shell to Sea demo, London 2008 _G102722” by fotdmike is licensed under CC BY-NC-ND 2.0