De Nederlander die de Noordpool wil bevriezen, door zeewater op te spuiten: ‘Het idee liet me niet meer los’
De smelt van de Noordpool is mogelijk te remmen door koud zeewater op te pompen en het ijs bovenop te laten aanvriezen. Ideetje van Nederlandse bodem. ‘Technisch is het best simpel.’
Daar stond hij dan, in de poolcirkel, vertelt Fonger Ypma. Helemaal aan de noordkust van Canada, op een stuk bevroren zee, te worstelen met apparatuur die hij hier wilde testen. ‘Ik weet niet of je weleens op de plassen hebt gevaren en dat je dan aan zo’n ding moet trekken om de buitenboordmotor aan de praat te krijgen? Nou, zo stonden wij daar ook, om een boor aan de gang te krijgen. Maar dan bij een gevoelstemperatuur tot min 45 graden.
[…]
Zijn idee lijkt het vertrekpunt van een avonturenfilm. Een op het eerste gehoor nogal krankzinnig plan – totdat je er beter over nadenkt. Het krankzinnige gedeelte: Fonger Ypma is dus serieus van plan het Noordpoolijs te verstevigen, door er zeewater overheen te sproeien dat vervolgens aanvriest. Het ‘totdat je erover nadenkt’-gedeelte: de techniek die hij wil gebruiken, wordt al decennia ingezet in onder meer Canada, om dikke ijswegen aan te leggen die geschikt zijn voor vrachtverkeer.
[…]
Wat is precies het plan van Arctic Reflections, uw bedrijf?
‘Het Noordpoolijs is een ademend systeem. In de winter ligt er 12 miljoen vierkante kilometer ijs, in de zomer maar 4 miljoen. Door de opwarming gaat er elk jaar ongeveer 80- tot 100.000 vierkante kilometer van dat zomerijs af. Als we dat nu eens in stand kunnen houden, door het ijs op bepaalde, handig gekozen plekken zodanig te verdikken dat zo’n stuk de zomer overleeft?
‘Technisch is het best simpel. IJs groeit normaal gesproken heel langzaam van onderaf aan. En dat, terwijl het aan de bovenkant ’s winters min 30 is. Als je het het water er bovenop brengt, kan het veel sneller aanvriezen. Daardoor kun je het ijs dikker maken. Waar het alleen nog nooit voor is gebruikt, is om het ijs langer in stand te houden in de zomer.’