De groep ouderen blijft groeien, maar waar moeten ze wonen?
[…]
Kleiner wonen
Naast het tekort aan huizen is gebrekkige doorstroom misschien wel het grootste probleem op de woningmarkt. Het demissionair kabinet wil ouderen daarom overhalen om kleiner te gaan wonen. ‘Want als een oudere een eengezinswoning achterlaat, biedt dat ruimte voor een gezin om daarnaartoe te verhuizen’, zei Hugo de Jonge (CDA), demissionair minister van Volkshuisvesting.
Met de vorige week gelanceerde publiekscampagne ‘Praat vandaag over morgen’ wil de overheid ouderen stimuleren eerder na te gaan denken over hun (woon)toekomst. Nu al telt Nederland 3,6 miljoen 65-plussers. Dat aantal loopt naar verwachting op tot 4,8 miljoen in 2040. De komende jaren moeten er daarom tot 2030 zo’n 270 duizend woningen voor ouderen bijkomen: 170 duizend gelijkvloerse woningen, 80 duizend in hofjes en 40 duizend verpleegzorgplekken.
Over de noodzaak wordt getwist. Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw gaan de komende jaren weliswaar ruim 300 duizend ouderen op zoek naar een meer bij hun levensfase passend onderkomen. Maar minstens zoveel zullen er overlijden of verkassen naar een verzorgings- of verpleeghuis, waardoor er genoeg toegankelijke woningen vrij komen.
‘Maar dat gaat totaal voorbij aan de toekomst die op ons afkomt’, zegt Hans Adriani, bestuurlijk aanjager Wonen Welzijn Zorg voor ouderen. ‘Het vraagstuk rond ouderenhuisvesting omhelst veel meer dan een appartement waarin je je met rollator kunt bewegen.’
Er is ook een grote transformatie in de zorg nodig, zegt Adriani. Want het aantal 80-plussers zal verdubbelen, en in 2040 zijn er naar verwachting 600 duizend ouderen met dementie. ‘Om dat op te vangen, zou straks een op de drie mensen in de zorg moeten werken. En die mensen zijn er niet.’
Daarom zullen mensen meer moeten gaan wonen in wat Adriani ‘zorgzame gemeenschappen’ noemt. ‘Nu zijn gebouwen vaak nog ingericht op het voorkomen van ontmoetingen.’ Terwijl met het oog op ondersteuning en zorg ook gemeenschappelijke ruimten nodig zijn, en misschien wel een plek waar een verpleegkundige kan werken.