‘Nu de rivier rechten heeft, kijken mensen anders naar haar’

Whanganui River” New Sealand by null is licensed under CC BY 2.5

De Nieuw-Zeelandse Whanganui was in 2017 de eerste rivier ter wereld die werd erkend als rechtspersoon. In de documentaire I Am the River, the River Is Me neemt Maorileider Ned Tapa een groep mee voor een kanotocht.

Maorileider Ned Tapa’s vroegste herinnering aan de Whanganui-rivier is van toen hij net vier jaar oud was. Zijn vader nam hem op zijn schouders en liep steeds verder het water in, totdat alleen de kleine Ned nog boven water was en gedwongen werd om te zwemmen. „Dat was de eerste keer dat ik me heel bewust was van de rivier, het was heel spannend”, zegt Tapa. Kinderen uit Maoristammen die aan de rivier leven, leren al op zeer jonge leeftijd om te zwemmen. „Sinds die eerste keer ben ik altijd spiritueel verbonden gebleven aan de rivier.”

Tapa (65), lid van de Whanganui-stam, is samen met zijn vrouw, familie en vrienden in Nederland voor het Movies that Matter-festival waar een documentaire over zijn band met de rivier te zien is. De film I Am the River, the River Is Me volgt Tapa die met een groep vrienden, familieleden, activisten en een filmploeg een kanotocht maakt op de Whanganui-rivier in het Noordereiland van Nieuw-Zeeland.

Deze rivier, die in de Maori-taal Te Awa Tupua heet, werd in 2017 als eerste rivier ter wereld erkend als een rechtspersoon. Concreet betekent het dat de belangen van de rivier worden behartigd door vertegenwoordigers van zowel de Maori als de regering. Het was het resultaat van een 140 jaar lange strijd door inheemse Maoristammen die langs de rivier wonen. Volgens hen bezit de rivier spirituele krachten en is hij door de Nieuw-Zeelandse regering decennialang ten onrechte behandeld als bezit.