Boeren oogsten huizen: de keten van biobased bouwmateriaal – Hoe een zaadje isolatiemateriaal wordt

Vezelhennep, vlas, olifantsgras, lisdodde… Het zijn slechts enkele voorbeelden van gewassen die uitstekend toegepast kunnen worden in de bouwsector. Dat neemt allerlei voordelen met zich mee, van nieuwe verdienmodellen voor boeren tot broodnodige stikstof- en CO2-reductie in de bouw. In dit artikel brengen we deze gloednieuwe keten in beeld: boer, verwerker en bouwer.

Zowel de landbouw- als de bouwsector moet de aankomende decennia fors verduurzamen en op zoek naar nieuwe oplossingen en verdienmodellen. Een win-win situatie voor beide sectoren is wellicht te vinden in de teelt van biobased bouwmaterialen. In een notendop: boeren kunnen gewassen verbouwen die uitstekend geschikt zijn als isolatie- en plaatmateriaal, zoals olifantsgras en vezelhennep. Nieuw verdienmodel voor de boer, duurzamer bouwmateriaal voor de bouwer.

Deze vezelrijke gewassen kan je, als ze geoogst en ‘verhakseld’ zijn, bijvoorbeeld direct toepassen als isolatiemateriaal in spouwmuren of houtskeletbouw. Of je kan er wolachtige dekens of platen van maken, die ook dienst doen als isolatiemateriaal. Voor de bouwsector zijn deze gewassen daarmee een aantrekkelijk alternatief voor traditionele isolatiematerialen, zoals het energie-intensieve steenwol en op fossiele energie gebaseerde pur. Bij de productie en plaatsing van met name steenwol wordt ook veel stikstof uitgestoten. Biobased gewassen slaan juist CO2 op.

De keten tussen boer en bouwer staat nog in de kinderschoenen, maar het kabinet trok in november vorig jaar wel 200 miljoen euro uit voor nieuwe initiatieven, onder de noemer Nationale Aanpak Biobased Bouwen. De ambitie: in 2030 moet 30 procent van nieuwbouwwoningen voor minimaal 30 procent uit biobased materialen bestaan. Hetzelfde percentage geldt als doelstelling voor isolatiemaatregelen in bestaande huizen. Met andere woorden: de keten tussen boer en bouwer zullen we waarschijnlijk steeds vaker terugzien. In dit artikel laten we zien hoe die eruit ziet.