Analyse van oud dna laat de genetische mix zien van de Europeaan
Genetica
Een diepe duik in de erfelijke historie van Europa levert nieuw inzicht in de menging van bevolking en de selectie van genen.
De genetische veranderingen die het gevolg zijn van de introductie van de landbouw met het bijbehorende veranderde eetpatroon en toename van ziekten waren tot nu toe moeilijk terug te vinden in het dna van Europeanen, door de vrijwel permanente bevolkingsmenging de afgelopen tienduizend jaar.
In een grote analyse die woensdag in Nature is gepubliceerd laat een onderzoeksteam onder leiding van Eske Willerslev (Universiteit van Kopenhagen) gedetailleerder dan ooit die vele genetische veranderingen zien, in vooral het immuunsysteem, maar ook in lichaamslengte. Sommige veranderingen blijken juist niet primair te zijn ontstaan door evolutionaire selectie maar juist eenvoudigweg te zijn meegenomen door een van de bevolkingen die zich in Europa vestigden.
Het gaat om een analyse van ruim 1.600 genomen van oude Europeanen (van 12.000 tot 1.000 jaar geleden) en van genetische gegevens van honderdduizenden moderne (witte) Europeanen. Door de opmars van de landbouw vanaf 10.000 jaar geleden werden mensen steeds vaker getroffen door besmettelijke ziekten, omdat zij door de bevolkingsgroei dichter op elkaar leefden en omdat dierziekten oversloegen vanuit het vee.
Mengen met de boeren
De huidige (witte) Europese bevolking stamt voor het ene deel af van Anatolische boeren en ‘westerse jagers-verzamelaars’ die samen weer de neolithische boerenbevolking vormden die vanaf ongeveer 8.000 jaar geleden vanuit Anatolië Europa koloniseerde. Voor het andere deel stamt de huidige Europese bevolking af van ‘oosterse jagers-verzamelaars’ en ‘Kaukasische jagers-verzamelaars’ die weer samen de genetische samenstelling bepaalden van de Yamnaya, de steppebevolking van Oekraïne die vanaf 5.000 jaar geleden op hun beurt Europa gingen koloniseren en zich daar weer mengden met de neolithische boeren.