Als werken én mantelzorgen te zwaar wordt: ‘Ik kon wel janken’
Mantelzorg
Veel mensen die mantelzorg combineren met werk bezwijken onder de druk. Hoe valt de zorg voor een naaste te combineren met een baan, en wat kunnen werkgevers doen om te helpen? „Mijn leidinggevende had nergens begrip voor.”
Ze kon wel janken, maar ze kon niet janken, want ze moest werken. En op je werk heb je vaak een masker op. Fatos Ipek-Demir (53) was elf jaar lang mantelzorger voor haar vader met alzheimer. Soms werd ze tijdens haar werk gebeld: hij had ergens hulp bij nodig, verzorgers wilden even overleggen. Of hij was gevallen, zoals die keer vlak voordat ze een presentatie moest geven op haar werk. Ze is projectleider en moest een gesprek leiden. „Dat heb ik gedaan, trillend op mijn benen. Daarna heb ik me geëxcuseerd en ben ik naar hem toe gegaan.”
Één op de vier werknemers in Nederland is ook mantelzorger. Dat zijn zo’n twee miljoen mensen. Daarvan combineren 400.000 werknemers hun werk zelfs met ‘intensieve’ mantelzorg (minimaal 8 uur in de week, maar gemiddeld 21 uur). Die aantallen zullen alleen maar groeien: door vergrijzing stijgt het aantal ouderen en het aantal mensen met een chronische aandoening. En dus zullen meer mensen hun werk met zorg voor een naaste moeten combineren. Als een nieuw kabinet de koers van het huidige demissionaire kabinet volgt, zullen ouderen ook langer thuis moeten blijven wonen en zal er een nog groter beroep op mantelzorgers worden gedaan. In totaal zijn er zo’n 5,5 miljoen mantelzorgers in Nederland.
[…]
Het gebeurt vaker dat mantelzorgers ervoor kiezen zzp’er te worden, zegt Marjolijn Bruurs van belangenvereniging Mantelzorgelijk, die zelf ook mantelzorger was. „Soms moet je wel, omdat je bijvoorbeeld ontslagen wordt als je voor de zoveelste keer wordt weggeroepen van werk. Of omdat je je eigen tijd moet kunnen indelen.” Maar werken als zelfstandige brengt ook onzekerheden mee, zegt Bruurs. „Je verliest rechten en kunt bijvoorbeeld geen betaald verlof meer opnemen. Alles komt uit eigen zak.”
Nu is er vanuit de overheid weinig ondersteuning, zegt ze, terwijl ze wel mogelijkheden ziet. „Als je kinderen krijgt is alles voor je geregeld. Kinderbijslag, kinderopvangtoeslag, ouderschapsverlof. Waarom zijn er niet zulke regelingen voor mantelzorgers? Zorgen voor een naaste doe je uit liefde, maar het gaat vaak ten koste van je eigen bestaanszekerheid.”