Maryam Hassouni: ‘Naïeve XR-strategie werkt alleen voor witte activisten’
Acteur en schrijver Maryam Hassouni deelt alle zorgen over de klimaatcrisis, maar voelt zich bij Extinction Rebellion-demonstraties niet thuis. ‘XR-activisten vertrouwen erop dat ze niet hard gestraft worden. Voor mensen van kleur werkt het systeem anders.’
Door Maryam Hassouni 1 september 2023
Op 9 september blokkeren activisten van Extinction Rebellion (XR) opnieuw de A12 om de overheid over te halen niet langer voordeeltjes te geven aan de fossiele industrie. Ook ik maak me zorgen over de opwarming van de aarde en trok op een regenachtige dag naar een informatiedag van XR. Het ging er over de gevolgen van klimaatverandering als de gemiddelde temperatuur wereldwijd met meer dan 1,5 graad stijgt, en over burgerlijke ongehoorzaamheid om daar iets tegen te doen.
Hoewel ik met iedereen die daar zat dezelfde zorgen deelde, voelde ik me geen deelgenoot. Ik miste de bredere context; er werd met geen woord gerept over institutionele ongelijkheid, klimaatvluchtelingen en klimaatrechtvaardigheid, waardoor mensen zoals ik, die zich bewust zijn van zulke ongelijkheid en ook hun steentje willen bijdragen, niet gauw zullen toetreden.
Nu al zijn mensen op de vlucht door de gevolgen van klimaatverandering en milieuvernietiging
De crisis is nu
De kern van de boodschap van XR is dat we geen tijd te verliezen hebben. ‘Stop fossiele subsidies’, luidde de kop van een brandbrief aan het kabinet eerder dit jaar, die door 250 organisaties, waaronder XR, werd ondertekend. ‘Fossiele subsidies kosten miljarden, verergeren de klimaatcrisis en staan in de weg van een gezonde toekomst’, stond erin. Opvallend is dat de zorgen van XR vooral gaan over rampspoed in de toekomst. Zo liet ook actrice Carice van Houten in maart weten zich aan te sluiten bij XR, omdat ze zich zorgen maakt over de toekomst van haar kind.
Maar miljarden mensen ondervinden al de gevolgen van de crisis. De Hoorn van Afrika kampt sinds 2020 met ernstige droogte, die onder andere leidt tot misoogsten, ondervoeding, noodgedwongen migratie en conflicten. Het VN-Klimaatpanel (IPCC) waarschuwt dat als we klimaatverandering geen halt toeroepen, het Midden-Oosten en Noord-Afrika onleefbaar dreigen te worden. In 2025 zullen tot wel 100 miljoen mensen met waterschaarste te maken hebben. Nu al zijn mensen op de vlucht door de gevolgen van klimaatverandering en milieuvernietiging.