Adema’s stikstofplan: turbokoe aan de pil
De mislukte landbouwgesprekken hebben Nederland ook iets opgeleverd. Het werpt licht op het bizarre denkwereld van de intensieve landbouw. En ook op hoe ver het landbouwministerie daarin steeds weer meebuigt.
Maar eerst dit: iedereen die serieus wil weten hoe de landbouwhazen zijn gelopen: lees dat concept akkoord ! Zie download op deze link. Dat is direct ook een mooie oefening om prietpraat van serieuze tekst te scheiden. Het lezenswaardige deel is snel bekeken. Zie § 7.3 en vervolgens de sectorspecifieke afspraken voor melkvee, kippen en varkens achterin het verslag. Vooral de melkveesector moet leveren, varkens- en kippensector blijven buiten schot.
Lees vervolgens het PBL-commentaar. Zie download op deze link. De samenvatting volstaat. Een uiterst beleefd commentaar (met ook een nieuw ambtelijk modewoord: appreciatie), waarin duidelijk wordt gezegd dat het conceptakkoord onvoldoende concreet is om er iets zinnigs over te kunnen zeggen. Voor wie nog verder wil lezen, zie ook de commentaren van de WUR en het Louis Bolkinstituut.
Samenvatting van de genoemde stikstofmaatregelen:
– het coalitieakkoord (50% emissiereductie in 2030) wordt losgelaten (wat vindt D66 hiervan?)
– ruim de helft van de emissiereductie zou moeten komen van (onbewezen) pillen aan de turbokoe, van luchtwassers en tovervloeren
– de andere helft van de emissies van – vrijwillig – stoppende bedrijven
– niet de vervuiler maar de belastingbetaler betaalt
– een compleet nieuw beleidsveld wordt over de sector getrokken: afrekenbare stoffenbalans en KPI’s (kritische prestatie indicator)
– realisme uitvoerbaarheid: volstrekt onbekend
Het bizarre denken: waar komt de LTO-gedachte vandaan dat zij het zich kunnen veroorloven om uit het overleg te stappen? Dat maatregelen genomen gaan worden is onvermijdelijk. Daarbij kan je altijd beter aan tafel zitten. De echte vraag is dan ook: wie vertegenwoordigt LTO? Vertegenwoordigt ze werkelijk de boerenbedrijven of vertegenwoordigt ze eigenlijk vooral de multinationals Friesland Campina, Vion, De Heus enzovoort ? Die belangen lopen alles behalve parallel. Schaalvergroting en bulkproductie staat haaks op het belang van het boerengezinsbedrijf. Naarmate intensiever en grootschaliger wordt gewerkt zullen minder boerenbedrijven overblijven. Dit proces is al decennia gaande, en is deel van het probleem. Dat de multinationals en de boerensector voor het oog de gelederen gesloten houden betekent niet de belangen gelijk opgaan. En, regelmatig is vastgesteld dat velen in de agrosector zwijgen en/of het zwijgen is opgelegd. De gang van zaken schreeuwt om nader onderzoek naar de gang van zaken binnen LTO.
Het bizarre denken: waarop baseren LTO en Adema de gedachte dat de helft van de emissiereductie gerealiseerd kan worden middels tovervloeren en luchtwassers, terwijl zelfs de rechter heeft moeten vaststellen dat die staltechnieken niet of nauwelijks werken? En dan ook nog pillen geven aan de turbokoe voor emissiereductie? Hoeveel gekker moet het worden voordat iedereen in luid lachen uitbarst? En dan bij elk melkkoe een ambtenaar om te controleren of ze haar pillen slikt?
Het bizarre denken: hoezo blijft de kippen- en varkenssector ongemoeid? Dit is juist het meest intensieve deel van de veesector. Hiermee wordt feitelijk gezegd dat het megastallenbeleid (schaalvergroting en bulkproductie) ongewijzigd blijft, inclusief de bouw van nog meer mestfabrieken. En daar zou de extensieve varkens- en kippenhouderij mee moeten blijven concurreren? De fiets en de raceauto beiden samen over dezelfde economische snelweg? Het luide lachen over de turbokoepil verstomt.
Het bizarre denken: de afrekenbare stoffenbalans en/of KPI’s met als achterliggend idee dat veehouders een eigen milieu-administratie op bedrijfsniveau kunnen voeren waarmee ‘de boer aan het stuur’ zit. Dit betekent weer een compleet nieuw beleidsveld optuigen wat zonder de geringste twijfel minstens meerdere jaren zou gaan kosten. En reken maar dat dit nieuwe beleid weer nieuwe series rechtszaken gaat opleveren wat nog meer jaren kost voordat het nieuwe beleidsveld zich ook juridisch heeft bewezen. Die tijd hebben we niet. […]
Eerste stap daartoe is een scherpe analyse van de werking van de bestaande beleidskaders voor de veehouderij, te weten de Wet natuurbescherming, de WABO, de Meststoffenwet en de Wet Ruimtelijke ordening. Die analyse is tot nu toe nooit gemaakt. En neem bij die evaluatie dan svp ook de – mislukte en ingetrokken – Reconstructiewet (2002-2014) mee, die immers ook al probeerde de milieuproblemen rond veehouderij aan te pakken. Ik herinner u aan het drama van de Landbouwontwikkelingsgebieden, die ons de megastallen hebben gebracht. Er zijn nu vele rapporten geschreven. Maar niet ook het rapport dat werkelijk nodig is. Daarvan afzien vanwege de mogelijke komst van de Omgevingswet is een slechte smoes, aangezien die wet weinig aan deze beleidskaders verandert.
Voor meer lezen over de landbouwgesprekken, zie: Over het Landsloop-akkoord en het leugentje van Van der Wal
Adema heeft gespeeld en verloren. Ondertussen is weer een kostbaar jaar verjubeld. We zijn het vijfde jaar ingegaan sinds de PAS uitspraak van 29 mei 2019 zonder dat serieuze maatregelen zijn genomen. Waar staan we nu?
[…]
Zijn boeren ondernemers of ambtenaren? Ambtenaren moeten doen wat hun gezegd wordt. Ondernemers maken eigen keuzes en dragen daarvoor dan ook de verantwoordelijkheid en de risico’s. Als boeren werkelijk ondernemers zijn dan is het bizar dat zij door velen worden neergezet als slachtoffers. In deze visie zijn Tatasteel en Schiphol ook slachtoffers. En hou nu eindelijk eens op over dat geschonden vertrouwen. Het gaat niet over vertrouwen maar over duidelijkheid. En duidelijkheid krijg je door knopen door te hakken. Door het bestaande beleid effectiever en eenvoudiger te maken in plaats van weer nieuw beleid te verzinnen.
Daarbij wordt steevast een harde leugen herhaald, ook door Kamerleden en bestuurders die voor serieus doorgaan: de bestaande situatie zou de landbouwsector zijn opgelegd en overkomen. Pertinent onjuist. Het landbeleid van de afgelopen 30 – 40 jaar is zwaar bepaald door agrarische lobby. LTO en LNV zitten al decennia op elkaars schoot. Decennia hebben meerdere veehouders zitting in de Tweede Kamer gehad, doorgaans met een ruime Kamermeerderheid. Stellen dat de huidige situatie de sector is overkomen is tergende onzin. Geachte Kamerleden en Kabinet: een politieke leugen kan geen basis zijn van beleid. Zie mijn eerdere artikel met een paar concrete voorbeelden: https://w-ja.nl/radicaal-egoistische-agrolobby-en-het-veegbesluit/
En dan nog die veelgenoemde polarisatie. Voor polarisatie heb je er twee nodig. Is in Nederland in de afgelopen jaren een demonstratie voor de natuur geweest? Mij niets van bekend. Polarisatie? Of een openbare orde probleem?