Migranten opvangen is geen last. Het is een kans die het vergrijzende Westen niet mag missen, zegt Xavier Devictor

This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported

Westerse samenlevingen kunnen het zich niet veroorloven om buitenlandse arbeidskrachten mis te lopen, zegt Xavier Devictor van de Wereldbank. „Een harmonieuze samenleving waar het evenwicht werd verstoord door de komst van migranten heeft nooit bestaan.”

Van welk land zou Nederland iets kunnen opsteken over migratiebeleid?

Xavier Devictor van de Wereldbank aarzelt niet: kijk eens bij Enschede over de grens. De Duitsers, zegt hij, denken actief na over de migranten die ze nodig hebben als arbeidskrachten in een vergrijzende samenleving. „Welke migrant heeft welke vaardigheid? Hoe trek je die mensen aan? En als ze er eenmaal zijn, hoe krijg je ze op het gewenste niveau?”

Naar Canadees voorbeeld wil Duitsland in het buitenland gericht geschoolde arbeidsmigranten werven voor sectoren waar krapte heerst. Met een ict-diploma moeten belangstellenden zonder veel rompslomp naar Duitsland kunnen verhuizen, schreef NRC bij de bekendmaking van de plannen, in december vorig jaar. Ook voor diegenen zonder diploma, maar met Duitse taalkennis moet het makkelijker worden om in Duitsland een bestaan op te bouwen.

[…]

Met de wereldwijde vergrijzing in hoge- en middeninkomenslanden zal migratie de komende decennia waarschijnlijk steeds noodzakelijker worden, zegt Devictor in zijn hotel in Den Haag, waar hij op bezoek is om onder meer met Kamerleden te spreken. „Onze vraag is vooral hoe we van migratie een bron van ontwikkeling, een bron van welvaart kunnen maken.”[…]

In Europa loopt een soort live-experiment met Oekraïense versus andere migranten. De Oekraïners mogen wonen en werken waar ze willen. De anderen mogen dat niet, of pas na een lang proces. Welke lessen trekt u hieruit?

„Hoeveel krantenkoppen heeft u gezien over Oekraïense vluchtelingen die in de problemen komen? En hoeveel krantenkoppen heb je over andere vluchtelingen die in de problemen komen? Als mensen de kans krijgen om te werken, dan werken ze. Zoals ieder van ons. Als mensen niet mogen werken, dan worden ze inactief. Dat leidt tot allerlei problemen, zowel voor de mensen zelf als voor de samenleving als geheel.

„Je kunt het ook zien in relatie tot de kosten voor de opvang van vluchtelingen. Hoe verlaag je die? Nou, heel simpel: als je mensen laat werken, worden ze minder afhankelijk van jouw vrijgevigheid. Ze gaan ook meer bijdragen aan de maatschappij. En omdat ze bezig zijn, omdat ze zijn zoals wij allemaal, zullen ze heel anders denken en kijken dan wanneer ze in een opvangcentrum zitten met een onzekere toekomst. Het is gunstig om mensen het recht geven om meteen te werken en niet achttien maanden of twee jaar nadat ze zijn aangekomen. Denk aan de moeilijkheden die een gemiddelde Nederlandse werkloze na twee jaar heeft als hij moet re-integreren. Waarom verwachten we dat het voor vluchtelingen anders is?”

Xavier Devictor is bij de Wereldbank mededirecteur van het World Development Report 2023. Voor dezelfde organisatie werkte hij onder meer in Polen en de Baltische landen, Zuid-Azië, het Midden-Oosten, Afrika en de Balkan.

Eerder in zijn carrière werkte Devictor voor UNHCR in voormalig Joegoslavië, waar hij onder meer humanitaire konvooien naar conflictgebieden leidde.