Vanaf vandaag leven we in Nederland – ecologisch gezien – op de pof

Als wereldwijd iedereen zou leven zoals wij in Nederland doen, dan hadden we zo’n drieënhalve aarde nodig. Ook zouden we de grondstoffen die de aarde in een jaar genereert op 12 april al hebben verbruikt. Op deze Nederlandse ‘dag van de overbevraging’ wordt duidelijk dat onze voetafdruk bovengemiddeld hoog is.

Nederland kleurt, net als veel westerse landen en landen in het Midden-Oosten, donkerrood op de kaart die onderzoekers van Global Footprint Network en York University in Toronto ontwikkelden. Die kaart laat zien hoeveel we jaarlijks ‘te veel’ vragen van de planeet – iets wat de onderzoekers ‘overbevraging’ noemen. Earth Overshoot Day werd ooit bedacht om aan te tonen hoe snel de ecologische voetafdruk van de wereldbevolking groeit. Dit wordt per land berekend.

De onderzoekers rekenden uit dat we in Nederland zeven keer zo veel voedsel en grondstoffen gebruiken als ons land rijk is. Hun data laat ook zien dat alle in een jaar geproduceerde grondstoffen op 12 april al verbruikt waren, als iedereen leeft als de gemiddelde Nederlander. Vanaf vandaag leven we dus – ecologisch gezien – op de pof.

“De berekeningen zijn vooral gebaseerd op wat nationale overheden doen om de voetafdruk wel of niet te verkleinen”, legt duurzaamheidsexpert Joost Brinkman uit. Hij ondersteunt de Nederlandse tak van het onderzoek.

“Hoeveel doet een land bijvoorbeeld aan de circulaire economie, groen openbaar vervoer of de overgang naar plantaardig voedsel?” Wat niet is meegenomen in de berekeningen is individueel gedrag, bijvoorbeeld koopzucht of hoe vaak we vliegen. “Wij keken vooral naar beleid, maar de mensen zelf moeten hun gedrag natuurlijk óók aanpassen.”

De grootste oorzaak van onze grote voetafdruk is een relatief hoge CO2-uitstoot in combinatie met ons kleine oppervlak. Nederland importeert bijvoorbeeld het merendeel van het voedsel uit het buitenland, we zijn nog deels afhankelijk van industrie én we hebben geen grote bossen die CO2 kunnen opnemen.