Voorjaarsnota trekt zware wissel op broze coalitie
Juist nu de recente verkiezingsuitslag de coalitie onder hoogspanning zet, moeten de vier regeringspartijen het eens zien te worden over de rijksbegroting. De noodzaak financiële dekking te zoeken voor de ontstane miljardentekorten pleegt een nieuwe aanslag op de onderlinge sfeer.
Deze week beginnen de onderhandelingen over de Voorjaarsnota, de tussentijdse begrotingsbijstelling waarbij het kabinet tegenwoordig ook besluiten neemt over de uitgaven in 2024. Minister van Financiën Sigrid Kaag ontvangt de komende twee weken alle vakministers om hun uitgavenpatroon te bespreken. De gebruikelijke gang van zaken is dat de vakministers een extra bijdrage uit de schatkist vragen en dat de minister van Financiën dan ‘nee’ zegt.
Zoals het een schatkistbewaarder betaamt, deelt Kaag haar collega’s vooraf mee dat het geld haar niet op de rug groeit.
[…]
Onenigheid op de loer
[…]
Het kabinet staat dus opnieuw voor pijnlijke keuzes. Onenigheid ligt op de loer, want CDA en VVD willen de tekorten het liefst oplossen met bezuinigingen. ChristenUnie en D66 geven de voorkeur aan een andere dekkingsmethode, namelijk hogere vermogensbelastingen. De coalitie moet het op korte termijn niet alleen eens zien te worden over de ontbrekende miljarden; er staan ook nieuwe grote uitgaven voor de deur.
Zo heeft het kabinet al toegezegd dat arme huishoudens ook volgend jaar op compensatie van hun energiekosten kunnen rekenen. Hoeveel dat gaat kosten wordt pas op Prinsjesdag duidelijk. Daarnaast lijkt het onvermijdelijk dat het kabinet flink moet bijplussen op het stikstofdossier. De provincies stellen hoge financiële eisen in ruil voor hun medewerking aan de kabinetsplannen. Ze willen tientallen miljarden extra om aarzelende boeren over de streep te trekken. Die eisen zullen er na de monsterzege van BBB niet bescheidener op worden.