Zoveel mensen, zo weinig slaapplekken: daklozen in de kou in Rotterdam
Daklozen slapen in Rotterdam steeds vaker noodgedwongen op straat, ook als het buiten koud is. En zelfs daar wordt het ze lastig gemaakt. Zo haalde de NS bankjes weg omdat ze voor overlast zouden zorgen op het station. Maar veel alternatieven om te slapen hebben ze niet. “Dit kunnen we niet meer verantwoorden.”
Wijkagent André van Wingerden van Rotterdam-Spangen kreeg vorige week een appje van een dakloze. De vrouw was haar plekje als ‘bankslaper’ kwijt en op zoek naar onderdak. Hij reageerde dat hij wel een plekje voor haar zou regelen in de winteropvang, die in Rotterdam opengaat als het kouder aanvoelt dan 0 graden.
Maar er was geen plek. Volgens de weersverwachtingen werd het 1 graad de dag erna. En dat betekent in Rotterdam: winteropvang dicht. “Ik snap dat er regels zijn”, zegt Van Wingerden. “Maar dit?”
Hij probeerde nog wat andere opvangplekken in Rotterdam, maar niets lukte. Daar schuilt het probleem, zegt hij. “Er zijn zoveel daklozen in Rotterdam, maar zo weinig plekken. Ik vind dat er echt iets moet gebeuren. Dit kunnen we niet meer verantwoorden.”
Slecht zicht op groep
In totaal zijn er in Rotterdam 273 slaapplekken voor dak- en thuislozen, verdeeld over negen locaties in de stad. Er staan 65 mensen op een wachtlijst voor daklozenopvang. Ook landelijk is dit een groeiend probleem, ziet het Leger des Heils, de organisatie die dak- en thuislozen opvangt. “De daklozenopvang zit overvol”, zegt een woordvoerder.
Volgens Michelle van Tongerloo, straatarts bij de Pauluskerk en huisarts in Rotterdam-Zuid, is die wachtlijst problematisch. Ook is het probleem veel groter dan de cijfers laten zien. “De cijfers van het aantal dak- en thuislozen zijn onbetrouwbaar”, zegt ze.
Ze verwijst naar de cijfers van het CBS dat jaarlijks onderzoekt hoeveel daklozen Nederland telt. Bij die telling worden daklozen ouder dan 65, ‘ongedocumenteerden’ en EU-arbeidsmigranten niet meegerekend. Ook minderjarige dak- en thuislozen worden niet meegeteld.
Volgens de laatste cijfers van het CBS zijn er in totaal 32.000 daklozen in Nederland, onder wie duizenden jongeren.
Hulpverleners signaleren dat het aantal toeneemt. Het Leger des Heils sprak vorig jaar nog over een ‘een schrikbarende constatering’. De organisatie telde afgelopen zomer 6016 daklozen in Nederland. In de zomer van het jaar ervoor ging het om 4876 mensen. Dat is een toename van ruim 23 procent.
[…]
Opvang arbeidsmigranten
Zij zoeken hun toevlucht op andere plekken, zoals de bankjes op Rotterdam Centraal. Straatarts Van Tongerloo was woedend toen ze hoorde dat de bankjes vorige week zijn weggehaald.
Volgens haar maken vooral de mensen die niet worden meegeteld, de arbeidsmigranten en de ongedocumenteerde vluchtelingen, schrijnende situaties mee.
[…]
Kwetsbaarsten op straat
Straatarts Van Tongerloo noemt de tien opvangplekken die er nu voor arbeidsmigranten zijn ‘veel te weinig’. “Slaat nergens op”, zegt ze. Daarnaast wordt er volgens haar alleen gescreend aan de voorkant. “Alleen mensen met perspectief mogen er gebruik van maken; mensen die teruggaan naar hun herkomstland of terug naar werk. De kwetsbaarsten blijven op straat.”
Ze wil dat er meer aandacht komt voor de laagdrempelige opvang van arbeidsmigranten. “Nu belanden ze buiten beeld”, zegt ze. “Hoe langer dat duurt, hoe slechter dat afloopt.”
Ook pleit ze ervoor om iedere dakloze een eigen woning aan te bieden, naar het voorbeeld van Finland. Want dakloosheid is in de eerste plaats een woonprobleem, zegt ze. “Dakloosheid wordt nu nog te veel gezien als opvangprobleem, terwijl het belangrijkste is dat de gemeente hun woonbeleid verbetert.”
Het kabinet heeft aangekondigd deze aanpak ook te willen invoeren.