De geschiedenis van Rotterdam langs de migratie-skyline

Boeklancering ‘De Echte Rotterdammer komt van buiten. Rotterdam migratiestad 1600-2022’ door Paul van de Laar en Peter Scholten

In 2022 was het 50 jaar geleden dat Rotterdam internationaal in het nieuws kwam vanwege de rellen in de Afrikaanderwijk. Een goed moment om de Rotterdammer bewust te maken van hoe migratie de stad vormt en gevormd heeft. In het boek ‘De echte Rotterdammer komt van buiten’ nemen Paul van de Laar en Peter Scholten de lezer mee via verhalen van Rotterdammers en gebouwen, de migratie-skyline, door de geschiedenis van Rotterdam als migratiestad, van 1600 tot nu.

Migratie en diversiteit zijn vaak onderdeel van een scherp debat. Aan de ene kant is er het verhaal over Rotterdam als superdiverse wereldhavenstad, een stad wiens voorspoed gestoeld is op migratie. Een stad waar migranten de stad dragen en vormen en zelfs tot burgemeester kunnen schoppen. Aan de andere kant is er ook het verhaal over Rotterdam als stad van strijd over diversiteit, waar de komst van migranten soms schuurt, waar diversiteit en integratie al decennia centraal staan in de raadszaal en ook in vrijwel iedere huiskamer.

Paul van de Laar

“Rotterdam heeft een overtuigend verhaal als de haven- en moderne stad. Het is vreemd dat deze stad niet in staat is om een sterk verhaal over Rotterdam als migratiestad neer te zetten.”

Migratie-skyline
Door via de migratie-skyline naar de stad te laten kijken, willen de auteurs Rotterdammers een andere manier bieden om naar de geschiedenis van hun stad en het hedendaagse Rotterdam te kijken. Het is een verrijking voor iedereen die geïnteresseerd is in hoe de stad geworden is tot wat het nu is, en hoe migratie het fundament is waarop de toekomst van Rotterdam gebouwd wordt.

Peter Scholten

“De Essalam en Mevlana moskee zijn net zulke iconen van het moderne Rotterdam als de markthal en de Erasmusbrug.”

Boeklancering
‘De Echte Rotterdammer komt van buiten’ wordt op 17 februari 2023 om 17:00 gelanceerd in Verhalenhuis Belvédère. De eerste twee exemplaren worden uitgereikt aan wethouder Faouzi Achbar, wethouder Welzijn, Samenleven, Sport en Digitale Inclusie en aan Hasna el Maroudi, columniste NRC, redacteur Vers Beton en presentator van het maandelijkse programma History Matters in Theater Zuidplein. Na de uitreiking van het boek zal El Maroudi een vraaggesprek houden met de auteurs van ‘De Echte Rotterdammer komt van buiten’.

Over de auteurs
Prof.dr. Paul van de Laar is bijzonder hoogleraar Randstedelijke Geschiedenis aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus School of History, Culture and Communication. Hij schreef eerder boeken over de Geschiedenis van Rotterdam, waaronder: De Kleine Geschiedenis van Rotterdam en Leeuwen op de Coolsingel. Van de Laar was van 2013 tot en met 2020 Werkzaam als directeur van Museum Rotterdam.

Prof.dr. Peter Scholten is hoogleraar Migratie en Diversiteitsbeleid aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus School of Social and Behavioural Sciences. Hij is wetenschappelijk directeur van het Leiden Delft Erasmus (LDE) centrum voor Governance of Migration and Diversity. Hij heeft onder andere gepubliceerd Coming to terms with superdiversity: the case of Rotterdam en De wereld in een stad.

De echte Rotterdammer komt van buiten ©uitgeverij TOTH te Bussum

Samenvatting

De Echte Rotterdammer komt van buiten gaat over de geschiedenis van Rotterdam als migratiestad. Uiteraard komen geruchtmakende gebeurtenissen als de rellen in de Afrikaanderwijk en de Fortuynrevolte aan bod, maar ook tal van minder bekende episoden uit een verder verleden. Al eeuwenlang komen kooplieden, werkzoekenden en vluchtelingen naar de havenstad aan de Maas. Sommigen, zoals de Franse hugenoten, werden met open armen ontvangen.

Kenmerkend voor het Rotterdam van de eenentwintigste eeuw is het fenomeen ‘superdiversiteit’. Hiermee wordt bedoeld dat de stad zo divers is geworden dat men eigenlijk niet meer over minderheden en meerderheden kan spreken. Dit nieuwe gezicht van de stad komt bijvoorbeeld tot leven op de West-Kruiskade met een gevarieerd aanbod aan winkels en eetgelegenheden. Ook is er een creatieve urbane cultuur opgekomen, los van de gevestigde culturele instellingen.

Naast dit verhaal over de superdiverse stad, is er het verhaal van migratie en integratie in het politieke strijdperk. Beleidskeuzes wisselen naargelang de tijdgeest en de politieke kleur van het stadsbestuur – nu eens zijn ze streng en normatief, dan weer meer ontspannen. Zo kan de oprichting van een moskee of een islamitische school een steen des aanstoots zijn, maar ook een middel tot integratie. Het debat maakt één ding onomstotelijk duidelijk: Rotterdam ontleent zijn identiteit aan migratie.