Oud-topman van Shell Jeroen van der Veer: ‘Het is alsof het iets ergs is als je voor Shell werkt’

Van der Veer ING Group, CC BY 4.0, via Wikimedia Commons

De rode loper gaat niet meer uit voor Shell, en dat doet pijn bij Jeroen van der Veer. Hij schrijft over zijn ervaringen als manager. „We hebben mensen niet getraind in communiceren over je bedrijf.”

Echt iedereen kwam in de jaren negentig als er een uitnodiging van Shell in de bus was gevallen. Ministers, topambtenaren, journalisten: iedereen was geïnteresseerd in de toekomstscenario’s van het olieconcern. „Dan zaten we met zijn allen in een zaaltje met koffie en thee. En een plakje cake. Heel bescheiden allemaal”, benadrukt voormalig topman Jeroen van der Veer (75). „Je moet niet denken dat het een uitgebreide borrel was. Na afloop kletste je dan wat met zo’n ambtenaar.”

Wanneer een vergelijkbare bijeenkomst nu zou worden georganiseerd, weet hij één ding zeker. „De zaal zal behoorlijk leeg blijven. Mensen knopen steeds minder gemakkelijk relaties aan met Shell-mensen. Ministers willen niet eens meer gezien worden met de topman.” De constatering doet Van der Veer zichtbaar pijn. Weg is even de gewoonte om zijn beweringen direct te relativeren met een grap. „Je krijgt het gevoel alsof het iets ergs is als je voor Shell werkt.”

[…]

Waar vroeger de rode loper overal in de wereld voor het concern werd uitgerold, hoeft het Shell daar tegenwoordig niet meer op te rekenen, zegt hij. Want Shell is ‘fossiel’ en dus ‘fout’. Dat is wennen natuurlijk voor het bedrijf, dat decennialang gold als een van de grootste en machtigste ter wereld, en waar regeringsleiders soms op audiëntie kwamen bij de bestuursvoorzitter in plaats van andersom. „Op basis van mijn ervaring denk ik dat dit vooral in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk speelt. En in Nederland het ergst.”

De afkeer gaat volgens hem ver, en heeft persoonlijke consequenties. „Ik merk dat veel andere bedrijven over gepensioneerde Shell-mensen denken: laten we die maar niet als commissaris nemen. Want ja, ze zijn misschien wel goede bestuurders, maar ze komen van Shell.” Op de vraag of een van de Shell-mensen wellicht Jeroen van der Veer was, maakt hij een wegwerpgebaar. „Daar ga ik maar verder niet op in.”

[…]

Maar die fossiele bedrijven verdedigen in de praktijk hun winstgevende positie. Zij opereren in het belang van hun aandeelhouders. Er was bij Shell, en ook bij Exxon trouwens, al veel vroeger kennis over het klimaatprobleem. In de jaren negentig hebben jullie er zelf een film over uitgebracht.

„Die film heb ik destijds nooit gezien, laat staan dat ik wist dat die bestond. […]”