‘Het ergste dat je kan overkomen is dat je uitgekeken raakt op het leven. Tegen die mensen zeg ik: pak een boek’
Wat zijn dit voor vragen? Zeven dilemma’s voor dichter en podcastmaker Ellen Deckwitz (40), die slecht zonder proza, maar al helemaal niet zonder prozac kan. 27 januari 2023
Je hebt me alleen gelaten van Hans Lodeizen of Vraag van Judith Herzberg?
‘Je hebt me alleen gelaten. Dat gedicht heb ik gelezen toen ik jong was, ik denk 15. Het begint met: Je hebt me alleen gelaten / maar ik heb het je vergeven.
‘Dat contrasteert zo mooi. Iemand die alleen wordt gelaten, heeft daar geen grip op. Door het te vergeven, lijkt het erop dat de ik-figuur tegen de bierkaai vecht, het initiatief terug wil.
‘Ik was er diep door geraakt. Op de middelbare school was ik, net als iedereen denk ik, een gecensureerde versie van mezelf, ik schaamde me voor mijn gevoelens. Mijn angst om alleen te zijn – mijn beste vriendinnetje was ik kwijtgeraakt aan haar nieuwe vriendje – zag ik ineens verwoord. Dat gedicht opende mijn blik op poëzie.
‘Poëzie schept verwachtingen, moet zogenaamd hoogdravend en ingewikkeld zijn. Mensen willen het soms niet lezen omdat ze er bang voor zijn. Ik wil dat idee ontmantelen.
‘In de podcast Poëzie vandaag draag ik dagelijks een gedicht voor en vertel ik waarom ik het grappig, belangrijk of vet vind. Ik hoop een publiek te bereiken dat misschien geen tijd heeft om te lezen, maar wel om vijf minuten te luisteren.
[…]
‘Als ik lekker op de bank zit, merk ik aan mijn gespannen schouders dat ik me ergens voor aan het schrap zetten ben. Terwijl ik alles heb wat mijn hartje begeert: lieve familie, lieve vrienden, lieve geliefde, geweldige cavia’s.
Oorlog of vrede?
[…]
‘Oorlog slaat kraters in families en zorgt over generaties heen voor onrust en wantrouwen. Mijn oma, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een jappenkamp heeft gezeten, had sadistische trekken en een heftige persoonlijkheid. Mijn moeder werd ‘het kindje dat alles goed moest maken’, zoals Ischa Meijer dat over oorlogskinderen schreef. Van intergenerationele dynamiek lusten de honden geen brood.
‘Mijn familie en ik gedijen misschien wel beter in oorlog. Mijn moeder is altijd bang, er hoeft maar iets te knallen of ze zit onder tafel. Maar toen mijn vader een hartaanval kreeg, werd ze ineens kalm, kreeg ze een gietkanaal voor haar angsten. Bij mezelf merkte ik het aan het begin van de corona-uitbraak, toen iedereen ging hamsteren. Ik hoefde dat niet te doen, ik héb al een kast vol ingeblikt voedsel en een tasje met belangrijke documenten. Van alle oorlogshorrorverhalen word je vanzelf een prepper.’