DUTILHHUIS

Groene staalindustrie In Noord-Zweden vindt een opmerkelijke industrie-boom plaats. Dankzij een overschot aan groene stroom ontstaat er een nieuwe, schone staalindustrie – met grote gevolgen voor de staalproductie in de rest van Europa.

[…]

H2 Green Steel is een van de opmerkelijkste start-ups van Europa. Het bouwt in het Zweedse Boden, iets onder de poolcirkel, een nieuwe staalfabriek – de eerste in Europa in decennia. Eentje die 95 procent minder CO₂ moet gaan uitstoten dan gebruikelijk is, om precies te zijn. De apparatuur is al besteld. In 2025 moet het eerste ‘groene staal’ – gemaakt met groene waterstof – van de band rollen.

Het is een project van 5 miljard euro, waarvoor het bedrijf onder meer geld ophaalde bij Scania, Mercedes, de Fiat-familie Agnelli en de familie Maersk (van de rederij). Ook banken sprongen bij, waaronder ING. Zij zien allemaal iets in de plannen van H2 Green Steel. Die moeten een van de meest vervuilende sectoren ter wereld helpen vergroenen.

De bouw van de groene staalfabriek is onderdeel van een industrie-boom in het noordelijkste puntje van de Europese Unie. Hier, tussen de dennenbomen van Zweeds Lapland staat ook een proeffabriek waar staalbedrijf SSAB als eerste ter wereld uitstootvrij staal met waterstof maakt – op kleine schaal, maar het bouwt aan een grotere fabriek. Batterijfabrikant Northvolt opende eerder dit jaar iets verderop een gigantische locatie, en er zijn plannen voor een groene kunstmestfabriek.

Vooral de staalplannen zijn opmerkelijk. Er zijn eigenlijk al jaren te veel staalfabrieken in Europa, en doorgaans sluiten ze juist hun deuren. Maar de reden voor de nieuwe plannen is simpel: het overschot aan groene stroom in Noord-Zweden. Voor het maken van groene waterstof zijn gigantische hoeveelheden elektriciteit nodig. Nergens in Europa is dat zo stabiel en goedkoop beschikbaar als hier, dankzij de vele waterkrachtcentrales. En dat hebben bedrijven ook door.

De Europese industrie – die op dit moment gebukt gaat onder de hoge prijzen voor fossiele energie – volgt de ontwikkelingen in Zweeds Lapland op de voet. De hele staalindustrie van het continent, van Tata Steel in IJmuiden tot ThyssenKrupp in Duitsland, heeft de hoop gevestigd op groene waterstof om te verduurzamen. Tata Steel heeft er forse staatssteun voor aangevraagd bij de Nederlandse regering. Maar de groene Zweedse stroom confronteert de gevestigde namen met een lastige vraag: valt er straks wel op te concurreren tegen de bedrijven hier?