Biodiversiteit Een top die woensdag begint in Montreal moet helpen harmonie tussen mens en natuur te herstellen.
Wie een jaar of twintig geleden in de zomer met de auto een ritje maakte, wist dat de voorruit bij thuiskomst onder de beestjes zat – geplette wespen, vliegen, vlinders en ander ‘ongedierte’. Tegenwoordig blijft de ruit vrijwel schoon. Het is een sprekend voorbeeld van de snelle achteruitgang van de biodiversiteit – de variëteit aan planten en dieren, en aan de ecosystemen waarin ze voorkomen.
Het laat de urgentie zien van de vandaag begonnen biodiversiteitstop in Montreal, die op 19 december moet uitmonden in een nieuw mondiaal akkoord over natuurbehoud. Het oude akkoord stamt uit 2010 en liep tot 2020. Het was de bedoeling om in dat jaar tijdens een conferentie in China nieuwe afspraken te maken. Door corona is die top nu al een paar keer uitgesteld. Om te voorkomen dat dat nog een keer zou gebeuren werd de bijeenkomst verplaatst naar Montreal.
De mens doet zijn invloed tot in de verste uithoeken van de planeet gelden
Haast is geboden, zeggen biologen en ecologen. Want inmiddels lopen een miljoen soorten planten, zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen en ongewervelde dieren gevaar om te verdwijnen, sommige al binnen decennia. Wetenschappers vrezen dat we in de richting gaan van een nieuwe golf van massa-extinctie (de zesde in ongeveer 450 miljoen jaar). In zo’n golf werd steeds ongeveer driekwart van alle soorten uitgeroeid. De vorige, ruim 65 miljoen jaar geleden, betekende het einde van de dinosauriërs.
[…]
Uitgeputte bodem
Die „harmonie met de natuur” is nog ver te zoeken. Voorbeelden van waar het misgaat zijn er genoeg. Wereldwijd gaat jaarlijks 75 miljard ton vruchtbare aarde verloren doordat de bodem te vaak wordt omgeploegd en wordt ‘verrijkt’ met kunstmest, waardoor hij wordt uitgeput. In China en Japan gaat het aantal bijen en hommels zodanig achteruit, dat boeren gedwongen worden hun gewassen met de hand te bestuiven.
Dat proces kan ook worden omgekeerd. Tropisch regenwoud blijkt zich sneller te kunnen herstellen dan tot voor kort werd gedacht, bleek vorig jaar uit een onderzoek in Science. Maar dan moet de natuur die kans krijgen. Daarvoor is een stevig biodiversiteitsakkoord van groot belang.