Op alle klimaatconferenties staat verlagen van de uitstoot van broeikasgassen altijd weer centraal, zo ook tijdens de klimaattop in Egypte. Opmerkelijk genoeg wordt de uitstoot tot nu toe geschat door de landen zelf. Experts zien het gebruik van satellietdata als een doorbraak, met mogelijk verstrekkende gevolgen.
“Je kan je voorstellen dat je af en toe in je eigen voordeel afrondt, als je je eigen proefwerk nakijkt”, zegt Detlef van Vuuren, klimaatonderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij is betrokken bij het Global Carbon Project, een project van klimaatwetenschappers die onafhankelijk de wereldwijde broeikasgasuitstoot berekenen.
Alle landen melden hun eigen emissies nu via zogenoemde zelfrapportages aan de Verenigde Naties (VN). Het gevaar is dat landen creatief gaan boekhouden. En dat gebeurt nu ook.
De Washington Post vergeleek de rapportages van landen met metingen en schattingen van experts. De verschillen bleken enorm. Tussen de rapportages van landen en de onafhankelijke schattingen zit een gat van zeker een paar miljard ton. Dat is ongeveer gelijk aan de uitstoot van twee miljard auto’s.
Het is volgens Van Vuuren belangrijk om uiteindelijk direct te kunnen meten waar de emissies precies vandaan komen. “Niet alleen voor een effectief klimaatbeleid, maar ook om te kunnen controleren of landen daadwerkelijk doen wat ze hebben beloofd.”
De winst van satellieten is dat je kunt verifiëren wat landen rapporteren en wat reëel is.
Pepijn Veefkind, wetenschappelijk leider bij het KNMI
De Verenigde Naties willen de data gebruiken om grote uitstoters aan te spreken, zegt Manfredi Caltagirone van het het VN-milieuprogramma.
“De VN kan niemand dwingen om iets te doen. We hopen dat er samengewerkt kan worden. En dat men zich realiseert dat 45 tot 75 dagen na detectie data openbaar worden. Inclusief hun reactie, en of ze actie ondernemen of niet.”
Toch is het nog maar de vraag of de beschikbaarheid van meer data over de herkomst van broeikasgassen ook daadwerkelijk tot minder uitstoot zal leiden, erkent ook de VN.
Caltagirone: “We willen de data aan de juiste mensen doorspelen, zodat ze bij olie- en gasinstallaties de kraan kunnen dichtdraaien. Aan de andere kant willen we laten zien dat de wereld verandert en transparant wordt.”
Bekijk hier de aflevering van onze Nieuwsuur-serie #Ophef, over veelgehoorde misvattingen over het klimaat:
Ondanks dat de meeste klimaatwetenschappers het erover eens zijn dat de verandering van ons klimaat ongekend snel gaat, zijn er nog altijd mensen die daar aan twijfelen. Zij delen cijfers, grafieken en satellietbeelden die klimaatverandering zouden tegenspreken. Maar doordat ze die verkeerd interpreteren of uit de context trekken, kloppen de conclusies niet meer. In deze aflevering duiken we daarom in die kaartjes en veelgehoorde misvattingen over het klimaat. En komen we erachter waarom mensen klimaatverandering blijven ontkennen.