Netherlands, Natura 2000 Drentsche aa meadow full of Buttercups” by erik de haan rotterdam is licensed under CC BY-NC 2.0

Crisis Waarom is er in Nederland nú een stikstofcrisis? Want eind jaren 80 waren de problemen met de verantwoordelijke stikstofverbindingen – stikstofoxiden en ammoniak – op z’n grootst. Een uitleg over stikstof, en het huidige probleem.

De stikstofcrisis heeft een juridische oorzaak. In 2019 zette de Raad van State een streep door het beleid voor de beschermde Natura 2000-gebieden, waarvan Nederland er 162 telt. Het beleid, vond de Raad van State, bood te weinig bescherming. Sindsdien zit het land ‘op slot’.

Volgens Europese regels moeten Natura 2000-gebieden in „een goede staat van instandhouding” worden gebracht en gehouden. Hun toestand mag niet verslechteren. Doel is behoud en herstel van de biodiversiteit, die in Europa sinds midden vorige eeuw achteruit holt. EU-landen moeten elke zes jaar rapport uitbrengen. Nederland onderscheidt 52 habitattypen – zoals blauwgraslanden, eiken-haagbeukenbossen, slikkige rivieroevers en duinheiden met struikheide. Volgens de laatste rapportage, uit 2019, is ruim de helft in een „zeer ongunstige staat”. Slechts 6 krijgen het oordeel „gunstig”. Sinds 2006 blijken heel wat habitattypen verslechterd. „Zeker dertien verkeren er inmiddels in gevaar”, zegt ecoloog Anne Schmidt van de Wageningen University, sinds 2006 betrokken bij de rapportages. Daaronder vallen de estuaria, de vochtige heiden en de oude eikenbossen.