ZEEMANSHUIZEN IN DE KNEL: ‘Zeelui zijn een vergeten beroepsgroep en dat is treurig’

File:Negentien Poolse zeelieden in Zeemanshuis in Rotterdam in afwachting of ze hier , Bestanddeelnr 932-1074.jpg” by Hans van Dijk / Anefo is licensed under CC CC0 1.0

Zeemanshuis The Bridge in Oostvoorne heeft een nieuw onderkomen in het centrum van het dorp. Het is een lichte en ruime plek met een bar, wifi, spelletjes en altijd een vrijwilliger met een luisterend oor. Het zeemanshuis is één van de weinige plekken in de Rotterdamse haven waar zeelieden even kunnen ontspannen. De Nederlandse Zeevarendencentrale pleit voor meer en structurele financiering van deze welzijnsvoorzieningen.

“Deze locatie is fantastisch. Sinds de opening hebben we al vier nieuwe vrijwilligers erbij.” Het zeemanshuis is nog niet helemaal klaar en de officiële opening moet nog plaatsvinden, maar nu al loopt coördinator Marco Benedict met een grote glimlach door de voormalige rijwielhandel aan de Stationsweg 33.

“We zaten eerst in de kelder van cultureel centrum De Man. Een donkere plek die al na één jaar te klein bleek. Deze ruimte is drieënhalf keer zo groot en heeft veel ramen. We zijn nu zichtbaar voor iedereen en maken echt onderdeel uit van het dorp.”

Ook de zeelieden die door de vrijwilligers met busjes worden opgehaald lijken meer ontspannen, zegt de coördinator. “Ze zijn meer op hun gemak en blijven langer hangen. Vroeger werden we door de omwonenden nog wel eens met argusogen aangekeken. Mensen hadden geen idee wat het zeemanshuis deed. Nu zien ze de mannen tafelvoetballen, een boek lezen of facetimen met hun familie.”

Een ‘thuis ver weg van huis’. Dat is wat The Bridge voor de zeelieden wil zijn: een huiskamer voor de mannen en enkele vrouw die weken- of soms maandenlang aan boord van een schip zitten en even de zeebenen willen strekken. Met een witte personenbus halen de vrijwilligers de zeelui op en leveren ze ook weer kosteloos af bij de schepen in de Europoort en op de twee Maasvlakten.

Gemiddeld komen elke dag 20 à 30 zeelieden naar Oostvoorne; zo’n 4000 tot 5000 per jaar. Ze bezoeken de huiskamer, gaan uit eten, doen wat boodschappen of maken een korte wandeling door het dorp. Zo ook de Zuid-Koreaan Jionj Haian. Hij is 3e officier op het vrachtschip Bokm Quingdao en heeft een paar uur tijd voor ontspanning. Het dorp vindt hij rustig en mooi, maar hij wil ook graag de Markthal bezoeken. “Even wat anders dan een rondje op het schip of in mijn hut met het lawaai van de scheepsmotor op de achtergrond,” zegt de jonge zeeman.

Het leven aan boord levert zeevarenden veel stress op door lange en onregelmatige diensten, een tekort aan slaap en sociaal isolement. Het ontbreekt hen aan privacy, omdat zij 24 uur per dag 7 dagen lang met dezelfde mensen zijn opgescheept, letterlijk. Zeevarenden zijn ook lang van huis: 30 procent is tussen de 6 en 12 maanden op zee. Daarnaast is het werk aan boord niet zonder gevaar, aldus de Seafarers Happiness Index in 2022.

[…]

Havengelden voor zeemanshuizen

The Bridge wordt voor een deel gefinancierd door het Rotterdam Port Welfare Committee. Daarin zit het Havenbedrijf Rotterdam, havenondernemersvereniging Deltalinqs, de Vereniging van Rotterdamse Cargadoors en Stichting De Beer. Zij doneren jaarlijks 70.000 euro aan het zeemanshuis, mede betaald door de havengelden van de rederijen. Maar volgens voorzitter Koning is minstens 150.000 euro nodig om een volwaardige organisatie te kunnen zijn.

Koning: “Het is jammer dat er een zekere zeeblindheid is ontstaan doordat de haven verder weg van de stad is komen te liggen. Zeelui zijn een vergeten beroepsgroep en dat is treurig. We hebben allemaal profijt van de zeevarenden maar waarderen ze te weinig. In de havens draait het alleen om geld verdienen en niet om mensen. Men vergeet dat als zij niet graag in de Rotterdamse haven komen, iedereen daar last van heeft. En dat kost ook geld.”

De Nederlandse Zeevarendencentrale (NZC) heeft de problematiek al meerdere malen bij de politiek en havenautoriteiten aangekaart. Na een motie in de Tweede Kamer is een deel van het financiële tekort dat in coronatijd is ontstaan kwijtgescholden. Maar daarmee is geen einde gekomen aan de financiële onzekerheid van de zeemanshuizen. De NZC hoopt met het onderzoek van de Erasmus Universiteit meer draagvlak te creëren en een structurele oplossing te bewerkstelligen voor de zeemanshuizen.

Ondertussen lijken in Oostvoorne al deze zorgen aan de zeevarenden voorbij te gaan. Zij stappen elke keer met een nieuwsgierig blik uit het busje en zijn overduidelijk blij met even vaste voet aan wal. Wael en Tarek uit Egypte weten zelfs de verslaggever te verleiden tot een potje tafelvoetbal. Het zorgt voor hilariteit en een luchtig moment in een verder zwaar bestaan.

“Thank you for your outmost hospitality. Finally a taste of civilization after months at sea,” staat er in het gastenboek. “Few hours away from work gave us enough time to refresh our minds from a monotous life on board. These means a lot for us.”

Podcast Containerbegrip van de Correspondent Beeld @de Correspondent

Het leven dat je kent, heb je te danken aan de zeecontainer.

90 procent van al je spullen komt uit zo’n container. Die stalen doos stond aan de wieg van onze huidige wereldeconomie en consumptiemaatschappij. En toch komt de container in bijna geen enkel geschiedenisboek voor. En weten we nagenoeg niets over de reis die onze spullen erin over de wereld afleggen. 

Welkom bij Containerbegrip. In deze vierdelige podcastserie zetten we een schijnwerper op de verborgen wereld van ons goederenvervoer op zee. Om te snappen hoe onze spullen bij ons komen – en wie daarvoor de prijs betaalt.

About

Het leven dat je kent, heb je te danken aan de zeecontainer.

90 procent van al je spullen komt uit zo’n container. Die stalen doos stond aan de wieg van onze huidige wereldeconomie en consumptiemaatschappij. En toch komt de container in bijna geen enkel geschiedenisboek voor. En weten we nagenoeg niets over de reis die onze spullen erin over de wereld afleggen.

Welkom bij Containerbegrip. In deze vierdelige podcastserie zetten we een schijnwerper op de verborgen wereld van ons goederenvervoer op zee. Om te snappen hoe onze spullen bij ons komen – en wie daarvoor de prijs betaalt.

Containerbegrip is een productie van journalistiek platform De Correspondent.