Bij de opening van de klimaattop in Sharm-el-Sheikh heeft secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres in harde bewoordingen gewezen op de noodzaak van het uitvoeren van klimaatmaatregelen. “De uitstoot van broeikasgassen neemt nog steeds toe, de temperatuur stijgt en de planeet nadert het punt waarop de klimaatchaos onomkeerbaar is”, zei hij in zijn openingswoord.
“We zitten op de snelweg naar een klimaathel met onze voet op het gaspedaal”, zei hij tegen de leiders van de landen die zich hebben verzameld op de klimaattop COP27 in de Egyptische badplaats.
Volgens Guterres moet er een duidelijke keuze worden gemaakt: samenwerken om de uitstoot te verminderen of toekomstige generaties opzadelen met een klimaatramp. “De mensheid heeft de keuze tussen samenwerken en ten onder gaan.”
De VN-topman wil een pact tussen de rijkste en de armste landen om de energietransitie van fossiele brandstoffen naar duurzame energie in een stroomversnelling te krijgen. Daarvoor moeten de armste landen geld krijgen om de uitstoot te kunnen verminderen en de huidige gevolgen van de klimaatverandering het hoofd te bieden. Guterres doet vooral een beroep op de twee grootste economieën, de VS en China. Hij vindt dat die een bijzondere verantwoordelijkheid hebben om hun krachten te bundelen en zo’n overeenkomst mogelijk te maken.
VN-topman Antonio Guterres
We zitten op de snelweg naar een klimaathel met onze voet op het gaspedaal.
Landen die het meest worden getroffen door klimaatverandering, dringen aan op financiële compensatie. Arme landen die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatproblemen, zijn het kwetsbaarst voor de gevolgen ervan. Zij hebben geld nodig om maatregelen te nemen en om de gevolgen, zoals overstromingen, te bestrijden.
Premier Mia Amor Mottley van Barbados wees erop dat de politieke wil om de maatregelen uit te voeren lijkt te ontbreken. “Daarbij is het zuiden van de wereld afhankelijk van het noorden. Wij hebben grote ambities, maar kunnen ze niet uitvoeren doordat we door andere landen worden gehinderd.” Ze wees met name op het belang van een loss and damage fund, een fonds waaruit arme landen kunnen putten om de gevolgen van klimaatverandering te bestrijden en te bekostigen.
Rijke landen moeten bijspringen bij het betalen van die schade. Dit onderwerp ligt gevoelig op de top, maar het besef lijkt te groeien dat dit niet langer kan wachten.