Westerse grondstofhonger maakt klimaatbeleid onrechtvaardiger
Grondstoffen
“De European way of life is blijkbaar het recht op Europese welvaart ten koste van anderen.”
Lara Wolters
Treffend gaf Lara Wolters (PvdA) lid van het Europees Parlement haar reactie op het feit dat de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) in februari 2023 niet door de Europese Raad kwam.
De materiële voetafdruk en de (on)rechtvaardige productieketens die daarmee samenhangen hebben veel meer aandacht nodig. De groeiende grondstoffenhonger heeft desastreuze gevolgen voor de lokale bevolking rond mijnen en wetgeving die mens en natuur moeten beschermen schiet tekort. Verder vergroot het de machtsongelijkheid tussen landen die grondstofrijk zijn en de plekken waar deze mineralen verwerkt en gebruikt worden.
Deze wetgeving beoogt bedrijven te verplichten tot het identificeren, voorkomen, verminderen en verantwoorden van negatieve mensenrechten- en milieueffecten in de eigen bedrijfsvoering en productieketens. ‘Onze’ groene transitie is namelijk afhankelijk van grondstoffen elders. In maart nam de Europese Raad wel de ‘Critical Raw Minerals Act’ aan, die de grondstofhonger van de EU moet helpen bevredigen.
De materiële voetafdruk en de (on)rechtvaardige productieketens die daarmee samenhangen hebben veel meer aandacht nodig. De groeiende grondstoffenhonger heeft desastreuze gevolgen voor de lokale bevolking rond mijnen en wetgeving die mens en natuur moeten beschermen schiet tekort. Verder vergroot het de machtsongelijkheid tussen landen die grondstofrijk zijn en de plekken waar deze mineralen verwerkt en gebruikt worden.
Koloniale scheidslijnen
Westerse landen zijn verantwoordelijk voor de consumptie van 80-90 procent van de grondstoffen. Grondstofrijke regio’s zelf profiteren vaak nauwelijks van de transitie; zoals zij eerder maar beperkt profiteerden van het fossiele tijdperk. De exploitatie van grondstoffen loopt grotendeels langs de scheidslijnen die in de 16de eeuw zijn getrokken ten tijde van het Europese kolonialisme. Grondstofwinning, toen en nu, wordt gekenmerkt door uitbuiting, milieurampen, mensenrechtenschendingen en gewapende conflicten.