‘Arbeiders fossiele industrie verdienen hulp bij baanverlies door klimaatbeleid’

Dry Bulk” by Floris M. Oosterveld is licensed under CC BY 2.0

Rotterdamse arbeiders uit de haven en kolenoverslag doen een beroep op minister Jetten (Klimaat) om hen bij baanverlies te helpen bij het vinden van nieuw werk buiten de fossiele industrie. Ze krijgen daarbij steun van vakbond FNV, die maandag een ontmoeting heeft geregeld tussen kaderleden en de D66-bewindsman.

In het klimaatakkoord van Ed Nijpels uit 2019 is afgesproken dat de laatste Nederlandse kolencentrales uiterlijk in 2030 sluiten. De verwachting is dat een deel van het werk in de haven verdwijnt. ,,Niemand is tegen een beter milieu”, zegt havenarbeider Marco, die al ruim dertig jaar in de kolenoverslag werkt. ,,Maar we moeten de prijs niet neerleggen bij degene die er dagelijks zijn boterham mee verdient.”

Rotterdam heeft de grootste kolenoverslag van heel Europa. Ook arbeider Bruce, dertiger en nog een heel werkzaam leven voor zich, heeft een boodschap voor minister Jetten. ,,Voor de energietransitie zijn er allerlei subsidies beschikbaar voor het bedrijfsleven. Maar vergeet de mensen niet!”

Werkfonds

Vakbond FNV steunt de oproep met een manifest waarin ze de rijksoverheid vraagt om een ‘WERK-fonds energietransitie’ voor werknemers die als gevolg van de energietransitie op straat komen te staan. Zij verdienen volgens de bond, naar het voorbeeld van het kolenfonds, hulp en compensatie van de rijksoverheid en het bedrijfsleven.

,,Het WERK-fonds is nodig voor alle werknemers die hun baan verliezen door klimaatbeleid en de energietransitie, te beginnen bij de kolensector”, zegt Bas van Weegberg, lid van het dagelijks bestuur van de vakbondsorganisatie. ,,Bied werknemers zekerheid met de garantie op omscholing, van-werk-naar-werk-trajecten en financiële compensatie bij eventueel inkomstenverlies.”

Bij de sluiting van de Hemweg-centrale, een kolencentrale in Amsterdam, stelde het rijk ook geld beschikbaar om de tweehonderd werknemers soepel richting ander werk of pensioen te begeleiden. Toch is de FNV er niet gerust op dat dit bij een volgende sluiting weer vanzelf gaat.

Zo beloofden de ministers Koolmees en Wiebes in het vorige kabinet in 2019 weliswaar 22 miljoen euro voor een kolenfonds, om arbeiders bij baanverlies bij te staan, maar dat fonds is volgens de FNV nog steeds niet wettelijk vastgelegd. Bovendien staan er veel meer banen op de tocht dan alleen in de kolensector.

100.000 banen

In de hele kolenketen zou het gaan om circa 2750 arbeidsplaatsen. Reken je de volledige fossiele industrie, dus inclusief raffinaderijen en petrochemie, dan kom je snel op 100.000 banen. Overigens beweert de FNV niet dat al die banen zullen verdwijnen. ,,Zie het meer als verzekering”, zegt havenarbeider Marco.

De kolencentrale van Uniper op de Maasvlakte. © ANP / Peter Hilz