RTHA beweegt hemel en aarde om openbaarmaking participatiestukken te voorkomen – Zestienhoven
De Rotterdamse milieudienst DCMR ontving op 13 november een verzoek van bewonersvereniging BTV om de correspondentie met vliegveld RTHA over de vechtparticipatie openbaar te maken. Dat is nog steeds niet gebeurd. Een uitgelekte e-mail geeft een bizar beeld van een vliegveld dat liefst alles onder de pet houdt.
Vier weken staan er maximaal voor het afhandelen van een WOO-verzoek. DCMR doet er nu al ruim zes maanden over, vooral als gevolg van het tegensputteren van RTHA en aanverwante partijen.
In het overleg met DCMR probeert RTHA zelfs de inbreng van omwonenden volledig zwartgelakt te krijgen. De bewoners waren uiterst kritisch in het traject en dat past niet in het straatje van het vliegveld dat probeert een nieuwe vergunning te krijgen met groeimogelijkheden.
Minister Mark Harbers had van tevoren gewaarschuwd dat van groei alleen sprake kon zijn als daarvoor draagvlak was in de regio. Nu bewoners, gemeenten én de provincie afstand hebben genomen van de uitkomsten van het participatietraject blijkt dat draagvlak volledig te ontbreken.
Bewonersdelegatie furieus
Geconfronteerd met de uitgelekte e-mail reageren de bewonersvertegenwoordigers furieus. “Wat ons betreft hoeft er niets van onze inbreng zwartgelakt te worden, integendeel. Wij laten graag zien hoe dit traject ontspoord is en hoe wij ons hebben ingezet voor alle mensen in de regio”, aldus één van hen.
Bij navraag blijkt dat geen enkele bewonersvertegenwoordiger is gevraagd naar zijn of haar mening over het al dan niet zwartlakken van de informatie. Niet de door gemeenten aangestelde vertegenwoordigers, niet de mensen die zitting hebben in het regulier regionaal overleg over het vliegveld en niet de mensen uit een werkgroep die de vliegoverlast wil verkleinen. Zelfs een bewonersadviseur ontkent om zijn mening te zijn gevraagd.
Op verzoek van RTHA en gelieerde partijen – zoals Transavia, de hobbyvliegclub en het participatie-management-bureau Wesselink Van Zijst – moet de milieudienst zoveel mogelijk informatie zwart lakken om de gang van zaken tijdens de vechtparticipatie te verbloemen.
Liefst alles weglakken
In de geheime mail van DCMR wordt de ‘laklijn’ van RTHA als volgt omschreven: “Passages die ambtenaren danwel burgers in gevaar of in diskrediet kunnen brengen zullen worden weggelakt. Verder worden alle passages die zijn geuit door burgervertegenwoordigers integraal weggelakt. Tevens zal alles voor en achter de @ worden weggelakt, inclusief functienamen en andere aanduidingen die direct of indirect te herleiden zijn naar personen.”
De wensenlijst van de vliegbobo’s gaat veel verder dan de Wet open overheid toestaat. Die wet ziet erop toe dat juist zoveel mogelijk informatie kan worden geopenbaard, mede om het vertrouwen in de overheid te kunnen herstellen. Dat de vliegvelddirectie het in het hoofd haalt om ook de inbreng van burgers volledig weg te laten lakken, is onbestaanbaar – vooral omdat deze burgers zelf liefst volledige openbaarheid zien.
De milieudienst zit in zijn maag met de hoogdravende wensen van het vliegveld en is daarom in overleg getreden met de provincie Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam, zo blijkt uit de uitgelekte mail. Zelfs is de landsadvocaat ingeschakeld om een opinie te geven, zo blijkt uit de mail.
Kwaad daglicht
Pikant in de geheime mail is de suggestie als zouden burgers of ambtenaren ‘in gevaar’ worden gebracht door openbaarmaking van de stukken uit de mislukte participatie. Waar deze suggestie vandaan komt is volkomen onduidelijk. Het lijkt op een poging van de vliegsector om omwonenden in een kwaad daglicht te stellen, als zouden zij andere deelnemers aan de fopparticipatie hebben bedreigd.
De door RTHA c.s. gewenste ‘laklijn’ is nu zo strikt geformuleerd dat betrokken bewonersvertegenwoordigers zich er niet in kunnen vinden. “Ons is niets gevraagd. We staan hier helemaal niet achter. Laat onze namen eruit, maar de teksten kunnen gewoon blijven staan. Wij hebben niets ingebracht om ons voor te schamen”, aldus een van hen.
In de e-mail geeft DCMR aan wél contact te hebben gehad met de vertegenwoordigers van de omwonenden, maar zij blijven die desgevraagd stuk voor stuk ontkennen. “Wij vragen ons oprecht af met wie de dienst dan wel heeft gesproken.”
Zwaar op de maag
Bij DCMR ligt de zaak zwaar op de maag. De dienst had de stukken allang openbaar willen maken, maar loopt steeds tegen een muur van protest aan uit de sector. Evenmin willen de ambtenaren tegemoetkomen aan de absurde eisen van RTHA en aanhang. Daarom is inmiddels de hulp ingeroepen van het ministerie.
Nu het participatietraject in Rotterdam zo ontspoord is, blijkt het vliegveld er alles aan te willen doen om de schade alsnog beperkt te houden. Op basis van een rammelend eindrapport dat geen enkel recht doet aan de inbreng van omwonenden, is een aanvraag ingediend voor de nieuwe vergunning.
Daarvoor moet RTHA onder meer een rapportage maken die de milieueffecten van nog meer vliegverkeer in kaart brengt. De Commissie MER die op dergelijke rapportages toeziet, gaf een streng advies aan de vliegvelddirectie. Die moet ervoor zorgen dat de milieurapportage een duidelijk en navolgbaar beeld geeft van de werkelijke gevolgen, zonder gesjoemel met de cijfers. De commissie was mede zo streng omdat het ook al had gezien dat het participatietraject mislukt was.
Desnoods naar de rechter
Na de uitgelekte e-mail te hebben gelezen, stelt BTV-voorzitter Alfred Blokhuizen dat hij niet zal aarzelen naar de rechter te stappen als DCMR het zwarten van de informatie al te voortvarend aanpakt en de oren teveel laat hangen naar de wensen van het vliegveld en zijn gebruikers.
“Het geeft geen pas om informatie achter te houden die voor tienduizenden omwonenden van groot belang is. DCMR mag wel eens wat vaart gaan maken, want we wachten al een halfjaar op de stukken, terwijl een maximale termijn geldt van vier weken.”
Blokhuizen ziet in het taaie proces van openbaarmaking de bevestiging van het gelijk van bewonersvereniging BTV. “We hebben het verloop van dit proces vanaf dag één goed ingeschat. Dit participatietraject met het sjieke bureau Wesselink Van Zijst had geen enkele kans van slagen en leidde slechts tot groeiend wantrouwen. De uitkomst stond bij voorbaat vast en omwonenden zouden nog meer worden benadeeld. Ook daarom hebben we steeds geweigerd de absurde voorwaarden van het participatiemanagement te ondertekenen.”
“We zien nu in volle glorie in welke hachelijke situatie burgers terechtkomen als ze deelnemen aan zo’n participatietraject dat wordt gedomineerd door bedrijven en overheden. Eenzelfde traject met nota bene hetzelfde bureau werd onlangs rond Tata Steel opgetuigd. We hebben die mensen toen ernstig gewaarschuwd er niet in te trappen.”