Toch geen vaccinatiecampagne gordelroos: ‘Had veel leed kunnen voorkomen’
29 april 2023
Ondanks een positief advies van de Gezondheidsraad komt er geen vaccinatiecampagne van de overheid tegen gordelroos voor mensen boven de 60. Er is op dit moment geen geld voor, zegt het kabinet. Patiënten en artsen reageren teleurgesteld: “Met een vaccin kan tienduizenden mensen leed worden bespaard.”
Alsof je verbrand bent: zo ervaart de 61-jarige Ellis Minnesma het. Ze kreeg een jaar geleden gordelroos en tot op de dag van vandaag heeft ze veel pijn. “Het verpest mijn levensplezier. Mijn zenuwen zijn beschadigd door de gordelroos. Ik heb pijnscheuten, soms kramp. Alsof ik een gekneusde rib heb.”
Gordelroos is een infectie die huiduitslag veroorzaakt. Mensen krijgen het door hetzelfde virus waarvan ze eerder waterpokken kregen. Het veroorzaakt jeuk, een prikkend gevoel en brandende of stekende pijn. Sommige mensen houden langdurige zenuwpijn over aan de aandoening. Dat geldt vooral voor mensen boven de 60 jaar (meer uitleg: zie grijs kader onderaan).
Vaccineren ‘uiterst zinvol’
Jaarlijks raadplegen 88.000 patiënten, vooral vrouwen, hun arts vanwege gordelroos. Er bestaat een vaccin tegen. Al in 2019 zei de Gezondheidsraad dat het ‘uiterst zinvol’ is om iedereen vanaf 60 jaar te vaccineren tegen gordelroos. Het vaccin zou rond de 90 procent van de gordelroosgevallen voorkomen. Een Kamermotie riep in 2020 de regering op dit zo snel mogelijk te doen.
[…]
Onverwachte beslissing
“Deze beslissing komt onverwacht”, zegt Jolanda Hoefnagel, arts infectieziektebestrijding en voorzitter van de Vaccinatiewerkgroep. “Vier jaar geleden adviseerde de Gezondheidsraad om alle 60-plussers te vaccineren tegen gordelroos. Eerder dit jaar was ook de staatssecretaris positief over de vaccinatiecampagne. We waren dus in de veronderstelling dat het eraan zou komen.”
Hoefnagel is teleurgesteld door het besluit. “Met een vaccinatie kan veel mensen leed worden bespaard. Gordelroos kan gepaard gaan met zenuwpijn die bij sommige mensen maandenlang aanhoudt. Het zijn pijnklachten die niet zo makkelijk te behandelen zijn en daarom kan het een grote impact op je leven hebben.”
Uit onderzoek blijkt dat het vaccin 9 van de 10 gevallen van gordelroos voorkomt. “Het is dus een goed werkend en veilig vaccin”, aldus Hoefnagel.
Wat is gordelroos?
Eén op de vier mensen krijgt ooit gordelroos. Van de 88.000 jaarlijkse bezoeken aan de huisarts vanwege gordelroos heeft 5 procent langer dan drie maanden pijn. Hoe ouder je wordt, hoe meer kans op langdurige pijn. Jaarlijks worden 500 mensen in het ziekenhuis opgenomen, geschat wordt dat er per jaar 20 mensen aan overlijden.
Gordelroos wordt veroorzaakt door het waterpokkenvirus. De meeste mensen worden hiermee al in hun kindertijd besmet, wat tot de waterpokken leidt. Het virus blijft achter in het lichaam. Als we ouder worden, werkt het immuunsysteem minder goed. Het waterpokkenvirus kan dan opnieuw de kop opsteken en gordelroos veroorzaken. Vaak ontstaan pijnlijke en jeukende rode vlekjes en blaasjes op de huid, meestal aan één zijde van het lichaam in de vorm van een ’gordel’.
Het nieuwe vaccin Shingrix voorkomt rond de 90 procent van de gordelroosgevallen.
