‘Spectaculaire’ onbekende muziek van Bach uit 1705 ontdekt, en uitgevoerd in Leipzig

Leipzig Bach-Museum Bach-Archiv 2” by Photo: Andreas Praefcke is licensed under CC BY 3.0

Maandagmiddag om drie uur was het zover. Na dertig jaar onderzoek kon de wereld via een livestream meekijken en -luisteren naar twee nieuwe orgelwerken van Johann Sebastian Bach. Ton Koopman speelde de chaconnes in d-klein en g-klein op het orgel van de Thomaskirche in Leipzig, de kerk waar Bach zo lang werkzaam was en waar hij begraven ligt, al is dat laatste niet helemaal zeker.

Een gewijde plek dus, waar je maandagmiddag als argeloze bezoeker gewoon bij kon zijn. Op de livestream was te zien hoe Leipzigers nog gauw de kerk binnenkwamen om bij deze ‘wereldpremières’ aanwezig te zijn. Beide stukken klonken hier voor het eerst sinds 320 jaar.

Onbekende muziek van Bach is altijd groot nieuws. Het Bach Archiv in Leipzig had het zelfs over ‘spectaculaire ontdekkingen’, en gaf de twee stukken de officiële BWV-nummers 1178 en 1179. BWV staat voor Bach-Werke-Verzeichnis, en als een stuk eenmaal een BWV-nummer krijgt is dat het ultieme stempel van goedkeuring. Dat het dertig jaar duurde vooraleer dit stempel erop gezet kon worden, zegt iets over de zorgvuldigheid waarmee men te werk is gegaan.

Wollny zocht en vond andere manuscripten van John, en kon toen bewijzen dat de twee orgelstukken in zijn handschrift waren. John schreef ze in 1705 over van de manuscripten van Bach, die nu verloren zijn.

In Leizig is men voor 99 procent zeker dat dit muziek is van Bach. Ook Ton Koopman is overtuigd. Op de site van het Bach Archiv schrijft hij: ‘Deze twee werken zijn van een zeer hoge kwaliteit, die je amper tegenkomt bij iemand die zo jong is. Ik ben ervan overtuigd dat organisten wereldwijd extreem dankbaar zullen zijn voor dit levendige en virtuoze nieuwe repertoire, en dat ze de stukken in de toekomst regelmatig zullen spelen.’