Het maakt de leugenaars allang niet meer uit als ze worden betrapt

COLUMN Peter Middendorp

Vorige week zei Geert Wilders dat de vermoedelijke moordenaar van Lisa, een man uit een asielzoekerscentrum, al eerder was gearresteerd, maar meteen weer was vrijgelaten. Normaal zegt de politie niets als politici de waarheid geweld aandoen, en bewaakt ze te allen tijde haar neutraliteit, maar voor deze gelegenheid maakte ze een uitzondering, en corrigeerde ze hem openlijk. Er was niks van waar, zei ze. Wilders veroorzaakte onnodige onrust onder de nabestaanden.

© Peter Middendorp © Volkskrant

Vorige week zei landbouwminister Femke Wiersma (BBB) dat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) haar stikstofplannen goed vond. Normaal doen kennisinstituten alleen onderzoek. Daarna is het aan de politiek, zoals het heet, en houden ze verder hun mond, al interpreteren de politici er nog zo vrij op los. Maar nu braken ze met de traditie en corrigeerden ze Wiersma openlijk. Ze vonden haar plannen helemaal niet goed, ze vonden ze juist uitzonderlijk slecht. Slechter kon bijna niet: ze kosten 21 miljard en leveren niks op.

Het spijt me, zei Wilders, zachtjes, terwijl hij wegliep van de camera. Van harte ging het niet, het druiste dan ook in tegen de eerste wet van de populist: nooit toegeven, altijd meteen de tegenaanval. Maar hij moest wel, hij kon niet anders. Liegen over vreemdelingen is goed voor de peilingen, maar deze leugen raakte ook Nederlandse nabestaanden, en dat ging zijn extreemrechtse kiezers te ver.

Minister Wiersma had dit probleem niet en bleef gewoon volhouden dat het PBL haar plannen goed vond. Ze had hun conclusies hooguit wat ongelukkig verwoord. Tijdens een BBB-bijeenkomst afgelopen weekend ‘vierde’ ze vervolgens ‘haar successen’, en ‘beloofde’ ze ‘door te gaan met haar praktische beleid, gebaseerd op gezond verstand’.

Het zijn er ook te veel, veel te veel leugens elke dag, het valt niet meer te factchecken. Het maakt de leugenaars ook allang niet meer uit als ze worden betrapt. Ze proberen het zelfs niet eens meer te voorkomen. BBB is medeverantwoordelijk voor het slechtste kabinet ooit, dat niks heeft bereikt en het land richting onbestuurbaarheid heeft geholpen, en de partij noemt haar nieuwe verkiezingsprogramma: BBB levert.

In de VS is de strijd tegen de waarheid al bijna gewonnen. Hier zitten we nog in de fase van het corrigeren, de periode waarin correcties worden geduld.