Houtlijm, fietsband, plastic flesjes: ongeveer de ingrediënten van een pakje kauwgom
Is het vreemd dat op shampoo wel moet staan dat er plastic in zit, maar op kauwgom niet? Gezondheidsexperts vinden van wel. De kauwgomindustrie is zich van geen kwaad bewust.
Houtlijm. Fietsband. Plastic flesjes. Niet direct waar je aan denkt als je een kauwgompje in je mond stopt. Toch is dit ongeveer waar je op kauwt. Polyvinylacetaat (houtlijm), butylrubber (fietsband), polyethyleen (flesjes), en een rits andere plastics behoren tot de kerningrediënten van kauwgom.
Niet dat je dat ziet als je op een potje Mentos of pakje Sportlife kijkt. Nergens op de verpakkingen staat vermeld dat ze plastic bevatten. In de ingrediëntenlijst staat enkel de term ‘gombasis’. De specifieke mix van plastics is een geheim recept van fabrikanten.
Houtlijm. Fietsband. Plastic flesjes. Niet direct waar je aan denkt als je een kauwgompje in je mond stopt.
Prominente gezondheidsdeskundigen vinden dit zorgwekkend, blijkt uit een rondvraag van Trouw. “Het is bespottelijk dat op de verpakking niet hoeft te staan dat er plastic inzit”, zegt analytisch chemicus Marja Lamoree (Vrije Universiteit). Over de potentiële gezondheidsrisico’s van eventuele (micro)plastics in kauwgom is weinig bekend, maar fabrikanten zouden op zijn minst duidelijk moeten maken dat consumenten op plastic kauwen, vindt ze.
Ook hoogleraar immunologie Barbro Melgert van de Rijksuniversiteit Groningen vindt dat strengere regelgeving nodig is. Immunoloog Nienke Vrisekoop (UMC Utrecht) pleit eveneens voor meer transparantie. “Consumenten moeten bewust hun keuzes kunnen maken. Veel mensen willen niet meer snijden op een plastic snijplank vanwege zorgen over microplastics. Dan moet op kauwgom ook gewoon staan dat er plastic inzit.”
Geen voedsel, maar een ‘hulpmiddel’
Trouw dook in de kauwgom na een tip van Thomas van Polen (27), onderzoeker bij een bioplasticbedrijf en masterstudent milieuwetenschappen. “Ik at graag kauwgom, en was benieuwd wat erin zit.” Van Polen keek op de verpakking en zag daar enkel ‘gombasis’ staan. Hij schrok toen hij de lijst materialen vond die daarin mogen zitten. “Ik ben toen meteen gestopt met kauwgom kauwen.”
Fabrikanten hoeven de plastics niet te vermelden omdat je kauwgom niet doorslikt, en het daarom niet aan reguliere voedselregelgeving hoeft te voldoen. Melgert zegt dat de plastics die in de EU in kauwgom mogen zitten wel ooit zijn goedgekeurd op veiligheid. “Maar dat is soms al lang geleden gebeurd. Ik weet niet of de stoffen ook aan de eisen van nu zouden voldoen.”
Lamoree stelt dat fabrikanten vanuit het ‘voorzorgsprincipe’ veel meer zouden moeten doen om consumenten te beschermen, op zijn minst door ze eerlijk voor te lichten.
Voor cosmeticaproducten is in EU een verbod gekomen op het toevoegen van microplastics, dat de komende jaren stapsgewijs in gaat. Als er nu plastic in shampoo of scrubs zit, moet dat op de verpakking staan. “Het lijkt me logisch als dit voor kauwgom – dat je in je mond steekt – ook geldt”, vindt Melgert.
Toch moeten we de mogelijke risico’s van kauwgom niet bagatelliseren, vindt immunoloog Vrisekoop. “We doen nog maar kort onderzoek naar microplastics, en weten ontzettend weinig over de gezondheidseffecten.” Lamoree stelt dat fabrikanten vanuit het ‘voorzorgsprincipe’ veel meer zouden moeten doen om consumenten te beschermen, op zijn minst door ze eerlijk voor te lichten.
Plastic Soup bindt de strijd aan
Komt de kauwgomindustrie daarmee weg? Niet als het aan de Plastic Soup Foundation ligt, die aan Trouw onthult dat de milieuorganisatie een nieuwe campagne voorbereidt, specifiek tegen kauwgomfabrikanten. “Als ik je vraag om op een stukje plastic te gaan kauwen, doe je dat toch ook niet?”, zegt oprichter Maria Westerbos. “En we geven dit elke dag aan onze kinderen. Absurd.”