Pesticidenreductie van tafel: wat betekent dat voor veelgebruiker Nederland?

Tractor Fertilize Field Pesticide And Insecticide” by aqua.mech is licensed under CC BY 2.0

Verdere uitkleding van Europese duurzaamheidsplannen stond lange tijd niet heel hoog op het verlanglijstje van Nederlandse boeren. De nadruk lag eerder op binnenlands beleid, op stikstof. Maar in dezelfde maand dat het Nederlandse boerenprotest zich nadrukkelijker aansloot bij een internationale protestgolf werd het al in de schoot geworpen. De Europese Commissie schrapte vorige week het doel om pesticidengebruik te halveren uit de zogenoemde Green Deal.

Een „symbool van polarisatie”, noemde voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen de pesticidenreductie. Ze deed een nieuwe handreiking aan protesterende boeren. Het is hoogst ongebruikelijk dat de Europese Commissie zelf een wetsvoorstel intrekt, in plaats van het parlement erover te laten beslissen. Eerder deze maand verdwenen verwijzingen naar vermindering van landbouwemissies uit de duurzaamheidsplannen en werden maatregelen om biodiversiteit te verbeteren geschrapt.

[…]

Violette Geissen is teleurgesteld. Zij is hoogleraar bodemdegradatie en landbeheer aan de Wageningen University & Research. „De halvering zou een fantastische impuls hebben gegeven aan het moderniseren van het landbouwsysteem. De huidige regelgeving voor pesticiden is absoluut niet voldoende om het ware risico voor milieu en menselijke gezondheid te beheersen.”

[…]

Ecologen spreken van een zogenoemd ‘lock-in-effect’: pesticiden zijn verslavend. Door alle soorten ‘onkruid’, schimmels en insecten van de landbouw met chemische bestrijdingsmiddelen te weren, is een akker een kunstmatige monocultuur – het tegenovergestelde van biodiversiteit. Dat maakt gewassen kwetsbaar voor plagen, die vervolgens alleen nog maar te weren zijn met meer pesticiden.

Daarmee legt de laatste uitkleding van de Green Deal een fundamentelere koerswijziging bloot: de druk op een grootschalige landbouwtransitie wordt verminderd. „Het doorvoeren van de halvering zou een initiator zijn geweest naar een natuurinclusievere landbouw, misschien zelfs biologisch voor sommige boeren”, zegt Paul van den Brink, ecoloog aan de Wageningen University. „Zo hangen ook de biodiversiteitscrisis en de slechte kwaliteit van de wateren ermee samen – dit is een ontzettende gemiste kans.”