Volgend kabinet moet kiezen: genoeg werkenden of genoeg huizen
Een volgend kabinet ontkomt niet aan moeilijke keuzes over de arbeids- én woningmarkt. Om onze economie de komende 10 jaar draaiende te houden, zijn een miljoen extra arbeidsmigranten nodig. Bovenop de naar schatting 800.000 die er al in Nederland zijn. Maar waar huisvest je deze mensen, wetende dat er al een wooncrisis is?
[…]
Grote problemen
Het zijn problemen die de komende jaren alleen maar groter dreigen te worden, blijkt uit een in juni van dit jaar gepubliceerd rapport van Denkwerk, een denktank die bij wil dragen aan ‘een welvarend, inclusief en vooruitstrevend Nederland’.
[…]
Denkwerk veegde een reeks onderzoeken en rapporten bij elkaar, van onder meer het Centraal Bureau voor de Statistiek, onderzoeksbureau SEO, de Arbeidsinspectie, het Rathenau-instituut, het Centraal Planbureau, de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, de Adviesraad Migratie en het Wereld Economisch Forum.
Eén van de conclusies? Nederland anno 2023 kán niet zonder arbeidsmigranten en ook de komende tien tot vijftien jaar zijn buitenlandse werknemers nodig.
‘We hebben arbeidsmigranten nodig’
In ‘vitale sectoren’ als onderwijs, zorg en justitie kampt ons land met ‘grote tekorten’ aan personeel, iets dat ook geldt voor de bouw, de horeca, de techniek en de ict-sector.
[…]
Inzetten op royale immigratie ligt niet meteen voor de hand, stelt Denkwerk dan ook. “Er zijn serieuze woningtekorten, het energienet is overbelast, er dreigt een tekort aan drinkwater, de biodiversiteit holt achteruit en het wegen en spoorwegennet is overvol.”
[…]
Welke migranten?
Wat gaat voor: handen of huizen? “Dat is een goede, maar ook heel ingewikkelde vraag”, zegt Frans Blom van Denkwerk. “We moeten zeker over aantallen nadenken maar ook over typologie: wie willen we dan hebben ? Welke opleiding, welke leeftijd, welke kennis van taal hebben de mensen, en in welke sectoren zouden ze kunnen werken? Dat laten we nu eigenlijk over aan de markt, in plaats van dat er door de politiek op gestuurd wordt.”
Economische activiteiten verplaatsen
Sommige werkzaamheden die we nu in Nederland uitvoeren zijn locatiegebonden, moeten in Nederland plaatsvinden, zegt Blom. Denk bijvoorbeeld aan kappers en rechters.
Maar er zijn in zijn optiek ook economische activiteiten die je in een ander land of zelfs werelddeel kunt laten plaatsvinden. Grote technologiebedrijven, grote delen van de glastuinbouw, slachterijen, een deel van de agrarische sector, die zou je kunnen verplaatsen. “Dat is geen makkelijke oplossing maar als je serieus de rem wilt zetten op arbeidsmigratie ontkom je niet aan deze discussie.”