Tweede Kamer: schaf markttoets en winstbelasting voor corporaties af
De Tweede Kamer wil zowel de markttoets als de VPB-plicht voor corporaties volledig afschaffen. Ook komt er een onderzoek naar de mogelijkheid van een echt sociale grondprijs voor corporaties in alle gemeenten. Op 26 september 2023 stemde de Kamer in met verschillende moties die hiertoe oproepen.
Aedes heeft in verschillende brieven en gesprekken afgelopen weken benadrukt dat om de wooncrisis aan te pakken, er meer urgentie nodig is en dat onder meer deze onderwerpen beter geregeld moeten worden. Via de aangenomen moties geven Kamerleden blijk de noodzaak ook in te zien.
Afschaffen VPB plicht voor corporaties
Corporaties zijn cruciaal in de aanpak van de wooncrisis, maar door de belastingdruk wordt dit bemoeilijkt. Dit stellen SP, ChristenUnie en GroenLinks. Met hun aangenomen motie spreekt De Tweede Kamer uit dat corporaties gecompenseerd dienen te worden voor de hoge belastingdruk, bij voorkeur door afschaffing van de VPB-plicht. Na de afschaffing van de verhuurderheffing, betalen corporaties fors meer winstbelasting. Dit is nu al € 1,1 miljard en loopt op tot € 1,5 miljard in 2027. En dat terwijl corporaties geen winstsdoelstelling hebben en ook geen aandeelhouders. Al het geld dat binnenkomt, wordt weer ingezet voor nieuwbouw, verduurzaming, betaalbaarheid en leefbaarheid in de wijken.
Afschaffen markttoets
Corporaties moeten de ruimte krijgen om ook voor middeninkomens te kunnen bouwen, en daarom moet de markttoets voor woningcorporaties volledig afgeschaft worden. De Kamer nam een motie van GroenLinks en SP aan met die strekking. Een belangrijk verzoek, want door de markttoets niet op te schorten maar te kiezen voor afschaffen, wordt corporaties de lange termijn-zekerheid gegeven die nodig is om volop met bouwplannen voor middeninkomens aan de slag te gaan.
Onderzoek naar sociale grondprijs
De Kamer heeft ook een motie van ChristenUnie en CDA aangenomen. Hierin wordt gevraagd om in lopende onderzoeken naar de grondmarkt, de mogelijkheid van een transparante en echt betaalbare sociale grondprijs mee te nemen. Dit betreft grond die door een gemeente wordt verkocht aan corporaties voor sociale woningbouw.. Woningcorporaties staan klaar om te investeren in nieuwbouw. […]
Terugkeren bewoners na herstructurering
Tenslotte heeft ChristenUnie nog aandacht gevraagd voor huurders die vanwege herstructurering tijdelijk moeten verhuizen, maar daarna niet meer terug kunnen keren omdat de gerenoveerde of nieuwe woningen een te hoge huurprijs hebben. Passend toewijzen belemmert dit namelijk. Aedes herkent dit probleem, en is blij dat ook deze motie is aangenomen.
In de Nationale Prestatieafspraken (NPA) is afgesproken om te onderzoeken of bij passend toewijzen rekening gehouden kan worden met de totale woonlasten. Aedes stelt dat als de huur van duurzame woningen wat hoger mag zijn, maar de totale woonlasten niet hoger zijn dan een vergelijkbare niet-duurzame woning, mensen met een laag inkomen na herstructurering veel vaker kunnen terugkeren naar de wijk. Aedes beschouwt deze motie dan ook als een steun in de rug voor deze NPA-afspraak.
Overige moties
Andere moties die werden aangenomen, verzoeken de regering 1) actief te werken aan het verwijderen van onnodige bureaucratie en regelgeving die de woningbouw belemmert (BvNL), 2) om concrete afspraken te maken met banken om tot goede en toegankelijke hypotheekregelingen te komen voor wooncoöperaties (PvdA), 3) om woonwijken en gebouwen van maatschappelijk nut te prioriteren boven andere gebruikers van netaansluitingen, zoals datacentra (PvdA) en 4) om een tijdelijke doorbouwgarantie te verwezenlijken (CU en PvdA).
Nu bovenstaande moties zijn aangenomen, is het aan het kabinet om deze uit te voeren.