DUTILHHUIS

Zuid-Holland biedt excuses aan voor slavernijverleden: ‘Wij voelen plaatsvervangende schaamte

Commissaris van de Koning Jaap Smit heeft donderdagavond namens het provinciebestuur excuses aangeboden voor het slavernijverleden. Zuid-Holland deinsde niet terug om slavenopstanden op plantages met grote militaire inzet neer te slaan. Alles om de overzeese plantages te behouden.

Hoe zijn museumcollecties in de provincie tot stand gekomen? Met welk geld zijn de peperdure buitenhuizen in de omgeving gebouwd? En wat voerden Zuid-Hollandse bestuurders uit tijdens de koloniale periode? Verschillende stadsbesturen lieten al eerder onderzoek uitvoeren naar hun betrokkenheid bij de slavernij. Maar hoe zit het met het koloniale en slavernijverleden van de provincie?

Om de koloniale hoofdstukken van de geschiedenis van Zuid-Holland in de toekomst beter te belichten, liet het provinciebestuur uitzoeken wat haar rol was in de koloniale geschiedenis. Karwan Fatah-Black is één van de drie historici die op zoek ging naar het antwoord, dat hij deze donderdagavond presenteerde aan zo’n tweehonderd inwoners van de provincie.

Plaatsvervangende schaamte

Na Noord-Holland heeft ook de provincie Zuid-Holland excuses gemaakt voor haar rol in het slavernijverleden. De Commissaris van de Koning bood tijdens zijn toespraak onverwachts excuses aan namens de provincie, 150 jaar na de afschaffing van de slavernij. ,,Het is heel makkelijk om te zeggen: sorry, dit had niet mogen gebeuren. Maar wat ik veel belangrijker vind om uit te spreken, is de pijn die tot op de dag van vandaag wordt gevoeld en schaamte voor wat er is gebeurd”, sprak Smit zich uit.

,,We moeten hier met elkaar van leren. Wat er uit naam van Zuid-Holland is gebeurd, daarvoor voelen wij plaatsvervangende schaamte. Wij nemen er de grootst mogelijke afstand van. Daar horen woorden bij waar veel mensen op wachten. Namelijk excuses. Wij bieden als provinciebestuur excuus aan”, sprak hij, gevolgd door zijn excuses. Er volgen nog twee onderzoeken naar de de gevolgen van het slavernijverleden.

De Staten van Holland, waar Zuid-Holland onder viel, stond vooraan tijdens de slavernijperiode. Holland was de machtigste en rijkste van alle gewesten. In de 18de eeuw kwam zeker vier jaar lang 14 procent van alle Nederlandse inkomsten voort uit slavernij.

,,De Staten van Holland namen het voortouw bij het opstellen van het octrooi van de West-Indische Compagnie (WIC). Zuid-Hollanders kregen plantagebezit, daarmee bouwde de elite prestige op. De rest van Europa klopte bij hen aan voor expertise over de koloniale wereld. Als zij daar bijvoorbeeld ook iets wilden oprichten”, vertelt Fatah-Black, historicus aan de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in het Atlantische slavernijverleden.

Tekst gaat verder na de foto.