De grootste batterij van Nederland is nog lang niet groot genoeg

BEELD TER ILLUSTRATIE Carmine Pizzurro with eCAMION’s Community Energy Storage system that contains 1,700 lithium ion battery cells, works well with solar and provides enough electricity to power 20 to 50 homes for short periods of time.” by Green Energy Futures is licensed under CC BY-NC-SA 2.0

Energieopslag 

In Vlissingen wordt de grootste batterij van Nederland klaargemaakt voor gebruik. De markt voor energieopslag groeit, maar batterijen zijn nog te klein en te duur om de grote overschotten van groene stroom op te vangen.

Boven het haventerrein van Vlissingen bungelt een lichtgrijs blok. Het heeft vier stompe poten onderop en drie lampjes voorop – veel meer is er niet aan te zien. In het blok zitten acht zwarte laden, en in die laden zitten staven met lithium-ijzer-fosfaat. Alles bij elkaar weegt het zo’n drieënhalve ton.

[…]

„Wij verhuren de batterij straks aan verschillende partijen”, legt Geluk uit. Een derde is voor energieleverancier Essent, over de andere twee derden mag hij niks zeggen. Voor een maandelijks bedrag krijgen ze samen 63 megawattuur aan energieopslag tot hun beschikking, genoeg om grofweg honderdduizend huishoudens twee uur lang van stroom te voorzien.

Schommelingen op het net

Huishoudens van stroom voorzien is niet zozeer het doel van de batterij – eerder voorkomen dat de stroom uitvalt. Dat zit zo.

Energieleveranciers als Essent voorspellen een dag van tevoren hoeveel stroom ze elk kwartier nodig zullen hebben en kopen op basis daarvan stroom in bij energieproducenten als EPZ, de eigenaar van de kerncentrale van Borssele. Een kwartier voordat de stroom wordt geleverd is er nog een correctiemoment waarop energieproducenten definitief aangeven hoeveel stroom eraan komt en energieleveranciers laten weten hoeveel ze nodig hebben.

[…]

Snel aan en uit kunnen is cruciaal om mee te doen op de FCR-markt. Een kerncentrale kan dat niet, een gascentrale wel en een batterij nog beter. Een huurder van een batterij als die van SemperPower kan dus winst maken door snel klaar te staan voor Tennet. De keerzijde: Tennet heeft dit jaar maar 111 megawatt nodig om zulke schommelingen op te vangen, en daar zijn al meer dan genoeg batterijen voor.

[…]

Dan is er nog de iets langzamere automatic Frequency Restoration Reserve (aFRR), waar Tennet een beroep op doet als er langere verschillen optreden. De wind steekt op, bewolking trekt onverwachts weg, een chemiefabriek stopt met draaien. Wie bijdraagt aan de aFRR, moet binnen vijf minuten extra vermogen kunnen geven of opvangen. Ook deze markt heeft een keerzijde: om mee te doen, moet een partij 24 uur stroom kunnen leveren – onhandig voor een batterij die maar twee uur op vol vermogen kan draaien. De regels veranderen later dit jaar, tot die tijd kunnen batterijen weinig bijdragen aan dit ‘secundaire reservevermogen’.