‘Supermarkt rapporteert onvoldoende over aanpak mensenrechtenschendingen’
‘Supermarkt rapporteert onvoldoende over aanpak mensenrechtenschendingen’
Onderzoek De grootste supermarkten in Nederland maken amper duidelijk hoe ze met zaken als dwangarbeid omgaan in hun ‘keten’, stelt een studie.
Nederlandse supermarkten zijn onvoldoende transparant over hoe ze schendingen van mensenrechten — zoals dwangarbeid, discriminatie en uitbuiting — bij toeleveranciers aanpakken. Dat stelt marktonderzoeker Questionmark in een dinsdag verschenen rapport, in samenwerking met ontwikkelingsorganisaties Oxfam Novib en Solidaridad. De organisatie keek naar Albert Heijn, Dirk, Ekoplaza, Jumbo, Aldi, Plus en Lidl, samen goed voor 80 procent van de Nederlandse markt.
Het onderzoek stelt dat geen enkele supermarkt genoeg rapporteert over hoe zij de mensenrechten waarborgt van arbeiders, boeren en vrouwen met wie zij samenwerkt. ‘Voldoende rapporteren’ houdt volgens een woordvoerder van Solidaridad in dat supermarkten voldoen aan eisen die de Verenigde Naties en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling hebben opgesteld. De onderzoekers hebben zich alleen gericht op mensenrechtenschendingen; thema’s als gezondheid, milieu en dierenwelzijn lieten ze achterwege.
Dirk hekkensluiter
In het onderzoek geeft Questionmark met percentages aan hoe goed de supermarkten het in hun ogen doen. Met een score van 2,8 procent is Dirk de hekkensluiter op dit gebied. Ook Plus presteert met een score van 12,8 procent onder de maat. Koploper is Lidl (44,5 procent), dat volgens Questionmark het verst gevorderd is in rapporteren hoe het bedrijf omgaat met mensenrechtenkwesties. Toch blijven ook daar concrete acties grotendeels uit, net als bij de andere onderzochte supermarkten, aldus het rapport.
Zo hebben de meeste supermarkten wel een beleid opgesteld om gendergelijkheid onder werknemers te realiseren — om bijvoorbeeld de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten — maar heeft alleen Aldi een actieplan om gendergerelateerde discriminatie echt aan te pakken. Verder leggen Dirk, Plus, Jumbo en Ekoplaza volgens Questionmark te weinig uit over hoe ze dwang- en kinderarbeid tegengaan. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Lidl, dat samenwerkt met boerencoöperaties in Ghana, Tanzania en Honduras om kleinschalige boeren te steunen en de positie van vrouwen te verbeteren. Ook biedt de supermarkt werknemers scholing aan over kinderarbeid.
Kleinschalige boeren
[…]. Toch zetten de supermarkten zich in enkele ketens van leveranciers in voor het verbeteren van mensenrechten, zoals in de cacao- en bananenketen. Zo werken Albert Heijn, Aldi en Plus samen met Tony’s Chocolonely om cacaoboeren een ‘leefbaar loon’ te bieden, een inkomen dat vereist is voor een fatsoenlijke levensstandaard, dat in veel landen hoger ligt dan het wettelijk minimumloon.
Lidl ondersteunt kleinschalige cacao- en koffieboeren met het zogenoemde Way to Go-assortiment, waarbij de boeren een extra premie ontvangen, om zo een leefbaar loon te verwezenlijken. De bananenboer komt ook iets dichterbij het leefbare loon: alle zeven supermarkten kijken hoe ze in deze keten voor boeren een leefbaar loon kunnen realiseren.