In 2022 niet in het ziekenhuis geweest, maar er wel voor betalen. Wat is er aan de hand?

Je bent in januari van dit jaar naar het ziekenhuis geweest voor een controle, maar deze afspraak wordt verrekend met je eigen risico van 2022. Terwijl je in dat jaar geen voet in het ziekenhuis hebt gezet. Dit klinkt als een foutje, maar dat is het niet. Dit komt door het declaratiesysteem tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars: het DBC-systeem.  

Betalen voor ziekenhuis zonder er te zijn geweest

Henricke van Beek was verbaasd toen ze de rekening van haar zorgverzekeraar kreeg. Ze moest een deel van haar eigen risico van 2022 betalen, terwijl ze niet in 2022 in het ziekenhuis is geweest. Ze had de afspraak van eind december 2022 juist expres verplaatst naar begin januari om kosten te besparen, maar ze kwam bedrogen uit. “Ik dacht: dit ga ik niet betalen. Toen heb ik contact opgenomen met m’n zorgverzekeraar en het antwoord was dit heeft te maken met DBC’s en voor de wet mag dit.”

Dianda Veldman, directeur van Patiëntenfederatie Nederland begrijpt de verbazing van Henricke.‘Deze mevrouw dacht slim te zijn. Alleen wat zij niet weet is dat ze valt in een DBC, soort vervolg DBC waar die nacontrole in zit en die is ingegaan ergens eerder in dat jaar en die loopt over 1 januari heen. 

Diagnose behandelcombinatie

Na een belletje met haar zorgverzekeraar en het ziekenhuis kwam Henricke erachter dat dit te maken heeft met een Diagnose Behandelcombinatie (DBC). Dat zit zo: Als je in het ziekenhuis komt, wordt niet iedere handeling, zoals een injectie of een röntgenfoto, apart afgerekend. Dit wordt gedaan via een DBC. Een DBC wordt geopend op de eerste dag dat je bij de specialist komt en vormt de basis van een zorgnota. Ziekenhuisbezoeken, behandelingen en controles worden allemaal via deze DBC gedeclareerd. 

DBC’s zorgen al jaren voor verwarring, dat lieten wij al zien in onze uitzending van 2018 en 2020.

Problemen speelden in 2021

Henricke is wel in 2021 in het ziekenhuis geweest. Toen brak ze namelijk eerst haar arm en een paar maanden later haar been. Die twee breuken zo snel achter elkaar bleken een oorzaak te hebben: osteoporose. En daarvoor moest ze dus eind 2022 terugkomen in het ziekenhuis voor een controle. 

En daar ging het mis, want bij de eerste keer dat Henricke bij de internist is geweest voor een onderzoek naar osteoporose is er een dbc geopend. Na negentig dagen wordt deze gesloten, maar vervolgens worden er in 2022 drie vervolg DBC’s geopend. De derde wordt in oktober 2022 geopend en loopt tot half februari van dit jaar. Henricke heeft op 4 januari 2023 een afspraak in het ziekenhuis, en wat blijkt: deze valt dus in de laatste DBC, die geopend is in 2022. En omdat de startdatum bepalend is voor de zorgnota valt deze afspraak onder het eigen risico van 2022. 

Meerdere systemen

Er zijn dus eigenlijk twee  systemen, die wel met elkaar te maken hebben. Je eigen risico en de DBC’s. En dat is verwarrend volgens universitair docent Gezondheidsrecht Bastiaan Wallage. ‘Ik denk dat heel veel mensen überhaupt niet weten hoe de zorg bekostigd wordt in het ziekenhuis, want je ziet dat eigenlijk niet. Je ziet alleen het bedrag van je eigen risico, maar wat de zorgaanbieder, het ziekenhuis, de medisch specialist in rekening brengt bij de zorgverzekeraar, dat is vaak voor de patiënt niet transparant. 

Dat deze twee systemen naast elkaar lopen is een systeemfout volgens Dianda Veldman, ‘Wat ik frustrerend vindt vanuit de patiënt, de verzekerde gezien is dat een onbegrijpelijk systeem is. Ik snap het zelf na al die jaren ook nog niet. Ik denk dat er minder dan duizend mensen zijn in Nederland die t netjes kunnen uitleggen. En dan moet het gewoon niet zo zijn dat jij als verzekerden met zo’n raar systeem te maken krijgt.’ 

Waar kan je terecht?

Heb je als patiënt vragen over de start- en einddatum van een dbc dan is het het handigste om de administratieve afdeling van je ziekenhuis te bellen. De zorgverzekeraar heeft geen inzicht in het dbc-systeem, omdat het ziekenhuis de rekening pas achteraf indient als de DBC al gesloten is. 

Wij hebben het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en de zorgverzekeraar van Henricke: Zorgsaam Terneuzen en Menzis om een reactie gevraagd. Deze zijn hier te lezen